Περί ποίησης ο λόγος…

Γράφει η Τσινούλη Ασπασία 

Φιλόλογος στο 1ο Γυμνάσιο Φαρσάλων 

Έκπληκτοι έμειναν προχθές πολλοί μαθητές όταν είδαν τα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας. Αρκετοί αναρωτήθηκαν αν θα έπρεπε να γράψουν τι ισχύει πραγματικά ή να πουν ψέματα για τη σχέση που έχουν με την ποίηση. Τα περισσότερα επέλεξαν το δεύτερο, αν και προσωπικά θα εκτιμούσα απεριόριστα την ειλικρίνεια των πρώτων.

Αντί όμως να ασχολούμαστε με το τι έπρεπε να γράψουν τα παιδιά, θα ήταν πιο χρήσιμο προβληματιστούμε για την ευθύνη που έχουμε εμείς ως γονείς και εκπαιδευτικοί γι’ αυτή την κατάσταση. Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε καταφέρει να κοιτάμε το δέντρο και να χάνουμε το δάσος. Ζητάμε από τα παιδιά να μάθουν μόνο ό,τι είναι χρήσιμο(;) για τις εξετάσεις, προσφέρουμε μόνο γνώσεις και αδιαφορούμε για την προσωπική τους καλλιέργεια. Ακόμη κι εμείς οι δάσκαλοι εγκλωβιζόμαστε πολλές φορές να ακολουθήσουμε πιστά τα αναλυτικά προγράμματα και να καλύψουμε την διδακτέα ύλη χωρίς να εμπνέουμε.

Μέσα σ’ αυτό το κλίμα οι φετινοί μαθητές όντας αποπροσανατολισμένοι  έψαχναν να βρουν την «ανύπαρκτη» όπως λένε σχέση τους με την ποίηση. Κι όμως! Η ποίηση βρισκόταν

– στα νανουρίσματα που τους τραγουδούσε η μάνα τους για να κοιμηθούν όταν ήταν μωρά

– στα δημοτικά τραγούδια που άκουγαν και χόρευαν σε γιορτές και σε πανηγύρια

– στα πρώτα ποιήματα που τους έδωσαν να απαγγείλουν σε γιορτές του νηπιαγωγείου

– στα σχολικά τους βιβλία

– στις σχολικές γιορτές

– στους μελοποιημένους στίχους τραγουδιών που ακούν και σιγοψιθυρίζουν

– στα αποσπάσματα ποιημάτων που αναρτώνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και κοινοποιούν στους προσωπικούς τους λογαριασμούς

– στα συνθήματα που είναι γραμμένα στους τοίχους

– ακόμα και στις φράσεις που επιλέγουν να αποτυπώσουν πάνω στο σώμα τους ακολουθώντας τη μόδα των τατουάζ

Δεν ήταν ανάγκη, λοιπόν, να έχεις διαβάσει ποιητικές συλλογές για να γράψεις ότι έχεις σχέση με την ποίηση. Η ποίηση βρίσκεται στην καθημερινότητά μας και πηγάζει ακριβώς από εκείνο το ασύλληπτο, το μυστηριώδες, το ανεξιχνίαστο που το αισθάνεται κανείς, ωστόσο αδυνατεί να το ορίσει. Η ποίηση και η λογοτεχνία είναι απόλαυση. Στο σχολείο όμως με τον τρόπο που διδάσκονται αντιμετωπίζονται ως τραύμα.

Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, εμείς οι εκπαιδευτικοί να αλλάξουμε τη διδασκαλία της ποίησης και της λογοτεχνίας στο σχολείο και να εμπνεύσουμε περισσότερο τα παιδιά. Τρόποι υπάρχουν πολλοί. Όρεξη και δουλειά χρειάζεται. Ας προσπαθήσουν όμως και οι γονείς από την πλευρά τους να μην απαξιώνουν τις προσπάθειες που θα γίνουν. Γιατί μέσα από μια διαφοροποιημένη βιωματική διδασκαλία τα παιδιά τους θα πάρουν το καλύτερο μάθημα. Κι αν αυτό είχε γίνει, τότε θα ήξεραν τι να γράψουν και στις εξετάσεις.