Γράφει ο Βασ. Μανίκας…
Μετά την καταιγίδα της πανδημίας ολόκληρη η ανθρωπότητα προσπαθεί να ξεπεράσει το σοκ και να προσαρμοσθεί στη νέα πραγματικότητα. Οι προσπάθειες όλων επικεντρώνονται τώρα στην οικονομία που είναι και ο μεγάλος ασθενής και κάθε χώρα λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να ορθοποδήσει και να ανακάμψει.
Οι οικονομίες όλων των κρατών σε παγκόσμιο επίπεδο, έχουν παραλύσει στην προσπάθεια τους να αντιμετωπίσουν την πανδημία του COVID-19. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα των μέτρων που έλαβαν προκειμένου να περιορίσουν τη διάδοση του ιού. Εικάζεται από πολλούς ότι η οικονομία θα πάρει και πάλι μπροστά με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και ρυθμό όπως όταν σταμάτησε, ενεργώντας δηλαδή αντίστροφα από το άνοιγμα στο κλείσιμο λες και πρόκειται για μια μηχανή που κλείνουμε και ξανανοίγουμε. Δυστυχώς τα πράγματα στις οικονομίες δεν είναι τόσο απλά και η επανεκκίνηση δεν θα είναι τόσο εύκολη υπόθεση όσο πολλοί πιστεύουν.
Το πάγωμα της οικονομίας έφερε ύφεση, ανεργία και φτώχια, άλλαξε την νοοτροπία της κοινωνίας, τον τρόπο σκέψης καθώς και της συμπεριφοράς των ανθρώπων. Οι προϋπολογισμοί των νοικοκυριών έχουν αλλάξει και όλα αυτά θα πρέπει να τα λάβουν σοβαρά υπόψιν οι κυβερνήσεις στον σχεδιασμό τους για το καινούργιο ξεκίνημα, που θα είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο πριν της παρούσας κρίσης. Οι προτιμήσεις των ανθρώπων και η ψυχολογία τους άλλαξαν κατά τη διάρκεια της απομόνωσης και οι ίδιοι έγιναν πιο επιφυλακτικοί. Τα νοικοκυριά είναι πιο προσεκτικά ως προς τις δαπάνες τους, και οι προτεραιότητες της ζήτησης δεν θα είναι εύκολα προβλέψιμες. Το πάγωμα σχεδόν τριών μηνών στέρεψε τα οικονομικά της πλειονότητας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Πολλές επιχειρήσεις έκλεισαν, αλλά και αυτές που άντεξαν στέγνωσαν και δεν υπάρχει ρευστότητα για να ορθοποδήσουν και να ξεκινήσουν να παράγουν και να συνεισφέρουν και πάλι στον κρατικό κουμπαρά. Οι κυβερνήσεις πρέπει να ρίξουν χρήμα στην αγορά για να στηρίξουν την επιχειρηματικότητα και την εργασία και οι τράπεζες οφείλουν να επιτελέσουν το έργο τους σε συνεργασία με την πολιτεία χρηματοδοτώντας τις υγιείς επιχειρήσεις συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας. Με αυτό τον τρόπο θα αρχίσει να κινείται και πάλι η αγορά, θα δημιουργηθούν νέα θέσεις εργασίας και τα ασφαλιστικά ταμεία θα αρχίσουν να ανασαίνουν και πάλι.
Για να γίνουν όλα αυτά κράτος και επιχειρήσεις πρέπει να εργαστούν μεθοδικά και αποτελεσματικά. Πρέπει να μπει φραγμός στην γραφειοκρατία όσο αυτό είναι δυνατόν, να δοθεί βάρος στην καινοτομία, στις νέες μορφές πράσινης ενέργειας αλλά και σε τομείς που κάθε χώρα μπορεί να είναι ανταγωνιστική, ώστε να μπορεί να προσφέρει προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής ποιότητας προσιτά στους καταναλωτές.
Η χώρα μας μεταξύ των άλλων πρέπει να επενδύσει στον τουρισμό, επιμηκύνοντας την τουριστική περίοδο και προσφέροντας εκτός από θάλασσά, ήλιο και διασκέδαση και άλλες μορφές τουρισμού. Μπορεί και πρέπει να αναδείξει τον αγροτικό τουρισμό, τον εκκλησιαστικό τουρισμό, τον ιατρικό τουρισμό και τον επαγγελματικό αρχαιολογικό τουρισμό. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα του ΕΣΠΑ και άλλων ευρωπαϊκών ταμείων ώστε να τα επενδύσουμε σε τομείς που θα συμβάλουν στην ανάπτυξη και στην ανάκαμψη της οικονομίας.
Μιλώντας για τον τουρισμό μπορούμε να κάνουμε πάρα πολλά. Πρέπει να επενδύσουμε σε μαρίνες και λιμάνια, να τα εκσυγχρονίσουμε και να τα πολλαπλασιάσουμε, ώστε να γίνουμε πιο ελκυστικοί σε θαλαμηγούς και σε μεγάλα κρουαζιερόπλοια που μπορούν να φέρουν πολύ χρήμα στη χώρα μας. Να δοθούν επιδοτήσεις και άτοκα δάνεια ώστε να ανακινήσουμε τις παλιές τουριστικές μονάδες και να κτίσουμε νέες με οικολογικές προδιαγραφές και σύμφωνα με τις σημερινές ανάγκες. Στην Κω το νησί του Ιπποκράτη θα μπορούσαμε να κάνουμε θεραπευτικές κλινικές ώστε ο τουρίστας να κάνει θεραπεία με τουρισμό μαζί. Στην αρχαία Ολυμπία και στους Δελφούς θα μπορούσαν να λειτουργούν τμήματα αρχαιολογίας μεταπτυχιακών σπουδών στην Αγγλική γλώσσα που να προσελκύουν σπουδαστές από όλο τον κόσμο καθώς και συγχρονία συνεδριακά κέντρα που να λειτουργούν όλο τον χρόνο.
Τα Μετέωρα το Άγιο όρος και πολλαπλά άλλα αξιόλογα μοναστήρια θα πρέπει να επιδιώξουμε να τα κάνουμε γνωστά και να τα προσφέρουμε στους επισκέπτες που τους ενδιαφέρει ο εκκλησιαστικός τουρισμός έτσι ώστε να αναβαθμισθεί η τοπική οικονομία και μαζί αυτή της χώρας.
Να μελετηθούν και να γίνουν ιστορικές διαδρομές, με μονοπάτια σε Όλυμπο, Πήλιο, Μυστρά και σε πολλά άλλα μέρη σε συνεργασία των τοπικών κοινωνιών και της κεντρικής κυβέρνησης για να αναδειχθεί η ιστορία και η μυθολογία του τόπου μας. Στον Όλυμπο μπορούν να γίνουν κάποια γλυπτά με τους δώδεκα θεούς που να συναντά ο επισκέπτης περιπατητής στην διαδρομή προς την κορυφή του Ολύμπου εκεί που θα δεσπόζει ο θρόνος με τον Δία και όλα αυτά με ευρωπαϊκά προγράμματα. Το ίδιο μπορεί να γίνει στο Πήλιο με τους Κενταύρους κοκ. Έτσι θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και θα διπλασιασθεί ο τουρισμός. Φυσικά χρειάζονται οι ανάλογες υποδομές σε περιφερειακά αεροδρόμια και σε δρόμους έργα της κεντρικής κυβέρνησης που θα πρέπει να είναι ενταγμένα στην στρατηγική και στα άμεσα σχέδιά της. Είναι σίγουρο πως μπορούν να γίνουν τόσα και άλλα τόσα για τον τουρισμό μας και δεν πρέπει να χάνουμε ούτε μέρα από τον χρόνο μας για την υλοποίηση τους. Αυτές είναι μόνο μερικές ιδέες, οι φορείς του τουρισμού έχουν σίγουρα πολλά περισσότερα να προτείνουν και να υλοποιήσουν, αρκεί τα σχέδια τους να μην παραμένουν στα συρτάρια και στα γρανάζια της γραφειοκρατίας.
Η Ελλάδα σαν συγκοινωνιακός κόμβος με Ευρώπη και μέση Ανατολή μπορεί να διαδραματίσει ένα σοβαρό ρόλο στα logistics και στη διακίνηση προϊόντων τόσο μέσω της θαλάσσιας οδού όσο και οδικώς και σιδηροδρομικώς και για το λόγο αυτό πρέπει να επενδύσει στον τομέα αυτό. Η χώρα μας πρέπει επίσης να επενδύσει στην καλλιέργεια και στην τυποποίηση ντόπιων προϊόντων όπως λάδια, όσπρια φρούτα και άλλα κάνοντας τα γνωστά και πιστοποιημένα παγκοσμίως για την ποιότητα και την γνησιότητα τους.
Η χώρα μας έχει ένα αξιοσέβαστο ανθρώπινο δυναμικό τόσο εδώ όσο και στο εξωτερικό το οποίο μπορεί να επανέλθει όταν αρχίσουν να παίρνουν σάρκα και οστά τα σχέδια ανοικοδόμησης και ανάπτυξης της χώρας. Ο τρόπος που αντιμετωπίσαμε την πανδημία σχολιάστηκε θετικά παγκοσμίως, αποκτήσαμε και πάλι την εμπιστοσύνη των εταίρων μας και δείξαμε ότι στα δύσκολα μπορούμε να τα καταφέρουμε. Αυτό μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε και να πάμε μπροστά. Χρειάζεται κυβέρνηση με όραμα, με κοστολογημένο σχέδιο, χρονοδιάγραμμα, αφοσίωση και δράση και όλα μπορούν να αλλάξουν αρκεί να το τολμήσουμε.
Βασίλειος Μανίκας
Δρ. Βιολογίας, ΜΒΑ