Την ένταξη της Θεσσαλίας σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας, ζητά ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας με επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, σημειώνοντας ότι η Θεσσαλία βρίσκεται πραγματικά σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης».
Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας ζητά ένα εφαρμοστικό πλάνο, έναν «Οδικό Χάρτη» με χρονοδιάγραμμα και εξασφαλισμένους οικονομικούς πόρους, ώστε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά το μείζον υδατικό – περιβαλλοντικό πρόβλημα της Θεσσαλίας και να θωρακίσουμε την Θεσσαλία στο μέλλον από φαινόμενα λειψυδρίας – ξηρασίας και επιπλέον να αρχίσει συντεταγμένα και χωρίς άλλη καθυστέρηση η σταδιακή εφαρμογή του εγκεκριμένου από την κυβέρνησή σας και απολύτως αποδεκτού από τους θεσσαλούς, Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΛΑΠ) για το Υδάτινο Διαμέρισμα της Θεσσαλίας.
Σημειώνει δε πως «οι έκτακτες συνθήκες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην διαχείριση του νερού και μάλιστα στην πιο κρίσιμη φάση της αρδευτικής περιόδου που θεωρείται καθοριστική για την ομαλή ανάπτυξη των καλλιεργειών, ενώ τα μειωμένα διαθέσιμα αποθέματα νερού προδιαγράφουν ένα εφιαλτικό σενάριο, αφενός για την επικείμενη οικολογική καταστροφή, αφετέρου για το μέλλον των καλλιεργειών και σημαντική οικονομική ζημία στην οικονομία της περιοχής».
Αναλυτικότερα η επιστολή του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας Δημήτρη Κουρέτα προς τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, με κοινοποίηση στον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας κ. Παπασταύρου και στην Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων
Ενέργειας & Υδάτων ΡΑΑΕΥ αναφέρει τα εξής:
Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας παρακολουθούμε πολύ προσεκτικά και με σεβασμό την προσπάθεια της κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που δημιουργούνται από τα συχνά επαναλαμβανόμενα τα τελευταία χρόνια φαινόμενα λειψυδρίας στη χώρα.
Παρακολουθούμε επίσης με ενδιαφέρον τις ενέργειες υλοποίησης ενός καλά επεξεργασμένου
σχεδιασμού ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το μείζον πρόβλημα διασφάλισης ισχυρών αποθεμάτων νερού για τις ανάγκες ύδρευσης της Αττικής. Όπως καλά γνωρίζετε, ανάλογα και εξίσου σοβαρά προβλήματα στον τομέα των υδάτων αντιμετωπίζει και η Θεσσαλία. Η διαχρονική αδυναμία αποτελεσματικής αντιμετώπισης της λειψυδρίας – ξηρασίας στις διαμορφούμενες συνθήκες κλιματικής κρίσης επιδείνωσαν και όξυναν τα προβλήματα. Και το κυριότερο είναι πώς ενώ πολλοί εκλαμβάνουν το θέμα ως αμιγώς «αρδευτικό» ή «παραγωγικό», στην πραγματικότητα υποτιμούν ή παρακάμπτουν την οικολογική του διάσταση και την επικείμενη καταστροφική ξηρασία στην οποία με μαθηματική ακρίβεια οδηγούμαστε στον βαθμό που παραμένουν ή/και αυξάνονται τα υδατικά ελλείμματα στο Υδατικό Διαμέρισμα Θεσσαλίας (ΥΔΘ). Χωρίς καμία αμφιβολία η περιοχή μας βρίσκεται πραγματικά σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης». Ειδικότερα, οι ακραίες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν την τελευταία χρονιά στη Θεσσαλία (παρατεταμένος καύσωνας – υψηλές θερμοκρασίες) οδήγησαν στην αντίστοιχη αύξηση των αναγκών σε αρδευτικό νερό. Όπως ήταν φυσικό παρατηρήθηκε και σημαντική μείωση των αποθεμάτων νερού και ειδικά στους δύο και μοναδικούς αξιόλογου όγκου ταμιευτήρες που διαθέτουμε, δηλαδή των Ταυρωπού (Λίμνη Πλαστήρα) και Σμοκόβου. Οι έκτακτες αυτές συνθήκες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην διαχείριση του νερού και μάλιστα στην πιο κρίσιμη φάση της αρδευτικής περιόδου που θεωρείται καθοριστική για την ομαλή ανάπτυξη των καλλιεργειών.
Για μία ακόμη φορά, όπως ήταν φυσικό, η τεράστια έλλειψη αποθεμάτων επιφανειακών υδάτων ήταν αδύνατο να αντιμετωπισθεί με τον περιορισμένο όγκο νερού του υδροηλεκτρικού έργου Ν. Πλαστήρα.
Στις ως άνω δυσκολίες προστίθενται και οι περιορισμοί που προκύπτουν από την ανάγκη
διατήρησης της στάθμης του Ταμιευτήρα στο όριο των 784 m (καλή οικολογική κατάσταση της
Λίμνης Πλαστήρα) και από σχετική απόφαση της ΡΑΕ («Καθορισμός του ύψους (ελάχιστης
στάθμης) του αποθέματος ασφαλείας των ταμιευτήρων των Υδροηλεκτρικών Μονάδων»). Και ας μην ξεχνούμε πώς η ακραία αξιοποίηση των υδάτων του τ. Ν. Πλαστήρα θέτει σε κίνδυνο και την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Συνοπτικά, η «στήριξη» του κάμπου στα νερά αυτού του ταμιευτήρα έχει προ πολλού εξαντλήσει τα όριά της και πλέον, εκτός από την ανορθολογική αξιοποίησή του στην παραγωγή ενέργειας, ο ιστορικός αυτός ταμιευτήρας κινδυνεύει να καταρρεύσει και οικολογικά. Η ανορθολογική και καταστροφική για το περιβάλλον διαχείριση των υδάτινων πόρων συνεχίζεται, με τα υδατικά ελλείμματα να διευρύνονται (το συσσωρευμένο έλλειμμα των υπόγειων υδροφορέων ξεπερνά την εκρηκτική ποσότητα των τριών (3) δις κ. μ. νερού. Αρκετά υδατικά οικοσυστήματα (κυρίως υπόγεια), σύμφωνα με το εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και με βάση τις προδιαγραφές και τα κριτήρια της σχετικής ευρωπαϊκής Οδηγίας, βρίσκονται σε «κακή» κατάσταση. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τα μειωμένα διαθέσιμα αποθέματα νερού προδιαγράφουν ένα εφιαλτικό σενάριο, αφενός για την επικείμενη οικολογική καταστροφή, αφετέρου για το μέλλον των καλλιεργειών και σημαντική οικονομική ζημία στην οικονομία της περιοχής. Και ας μην παραβλέπουμε και τις σοβαρές εντάσεις και τριβές μεταξύ αρδευτών διαφόρων περιοχών που εγκυμονούν κινδύνους για έκρυθμες ή/και ανεξέλεγκτες καταστάσεις στην περιοχή μας, τις οποίες πρέπει να αποφύγουμε όσο ακόμη είναι καιρός.
Επισημαίνουμε πως από τα προβλεπόμενα μέτρα (έργα και δράσεις) στα διαδοχικά και
αναθεωρημένα ΣΔΛΑΠ μέχρι σήμερα ελάχιστα υλοποιήθηκαν. Εξακολουθεί συνεπώς να είναι
ζητούμενο ένα εφαρμοστικό πλάνο, ένας «Οδικός Χάρτης» με χρονοδιάγραμμα και
εξασφαλισμένους οικονομικούς πόρους, ώστε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά το μείζον
υδατικό – περιβαλλοντικό πρόβλημα της Θεσσαλίας και να θωρακίσουμε την Θεσσαλία στο
μέλλον από φαινόμενα λειψυδρίας – ξηρασίας.
Ως Περιφέρεια Θεσσαλίας συνειδητοποιώντας πλήρως τις δύσκολες συνθήκες που βιώνουμε και τις δυσοίωνες προοπτικές, μπορούμε να ατενίζουμε το μέλλον με αισιοδοξία ΜΟΝΟ υπό μια βασική προϋπόθεση : Να αρχίσει συντεταγμένα και χωρίς άλλη καθυστέρηση η σταδιακή εφαρμογή του εγκεκριμένου από την κυβέρνησή σας και απολύτως αποδεκτού από τους θεσσαλούς Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων (ΣΔΛΑΠ) για το ΥΔΘ.
Θα επισημάνουμε ιδιαίτερα την τεράστια σημασία της ενίσχυσης του υδατικού μας δυναμικού
και την διασφάλιση αποθεμάτων νερού που θα επέλθει με την ολοκλήρωση των ημιτελών
έργων Αχελώου (φράγμα Συκιάς και σήραγγα μεταφοράς νερού προς Μουζάκι) που έχουν επί
δεκαπέντε χρόνια εγκαταλειφθεί με ότι κινδύνους αυτό συνεπάγεται (καταστροφές από έντονα
πλημμυρικά φαινόμενα, κίνδυνοι απώλειας ανθρώπινων ζωών κλπ). Επιπλέον, παρατηρώντας και την ορθή τακτική που χαράσσετε στην περίπτωση της Αττικής και κάποιων άλλων κρίσιμης σημασίας περιοχών, παρακαλούμε κύριε Πρωθυπουργέ να παρέμβετε αρμοδίως ώστε, με την δέουσα επιστημονική τεκμηρίωση, να κηρυχθεί αντιστοίχως και η Θεσσαλία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με την ελπίδα πως η επιτάχυνση των διαδικασιών, των μελετών και της υλοποίησης των αναγκαίων έργων που περιέχονται στον σχεδιασμό της κυβέρνησής σας για τη Θεσσαλία θα αποτρέψει την οικολογική της κατάρρευση και παράλληλα την οικονομική καταστροφή και την συνεχιζόμενη αποχώρηση ανθρώπων του πρωτογενούς τομέα από την γη τους.
Θα βρίσκομαι πάντα στην διάθεσή σας για την απαραίτητη συνεργασία ώστε με τον καλύτερο
δυνατό τρόπο να αντιμετωπίσουμε το σοβαρό πρόβλημα της λειψυδρίας.
Με εκτίμηση, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτριος Κουρέτας.