Στο επίκεντρο νέων εντάσεων για τη χωροθέτηση έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας βρίσκεται η Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας, μετά τις καταγγελίες για φωτοβολταϊκά που αδειοδοτήθηκαν σε εκτάσεις Γης Υψηλής Παραγωγικότητας. Ο βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, κατέθεσε επίκαιρη ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κάνοντας λόγο για «θολό τοπίο» και για διαδικασίες που εγείρουν ερωτήματα νομιμότητας.
Η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας θεωρείται κρίσιμος πόρος για τη χώρα, γεγονός που έχει οδηγήσει σε αυστηρούς περιορισμούς σχετικά με τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες. Η νομοθεσία επιτρέπει την εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ μόνο για έργα ισχύος έως 1 MW και μόνο εντός αυστηρών χωροταξικών ορίων. Με διαδοχικές υπουργικές αποφάσεις, η συνολική επιφάνεια που μπορεί να καταλαμβάνουν φωτοβολταϊκά μικρής ισχύος ορίστηκε στο 0,8% της καλλιεργούμενης γης κάθε Περιφερειακής Ενότητας.
Για τη Λάρισα, όπου οι καλλιεργούμενες εκτάσεις ανέρχονται σε 2.238.157 στρέμματα, το επιτρεπόμενο όριο αντιστοιχεί σε 17.905 στρέμματα και μέγιστη συνολική ισχύ 1.278,95 MW.
Ωστόσο, σύμφωνα με όσα φέρνει στη δημοσιότητα ο κ. Κόκκαλης, η πραγματικότητα στη Θεσσαλία απέχει από το θεσμικό πλαίσιο. Πλήθος αγροτών και κτηνοτρόφων κατήγγειλε ότι μεγάλα έργα ΑΠΕ χωροθετήθηκαν εντός εκτάσεων υψηλής παραγωγικότητας που «βαφτίστηκαν» λανθασμένα ως γη χαμηλής παραγωγικότητας.
Η κατάσταση οδήγησε τον νέο Περιφερειάρχη Θεσσαλίας να διατάξει υπηρεσιακή έρευνα. Η έρευνα –σύμφωνα με τον βουλευτή– αποκάλυψε τουλάχιστον 12 περιπτώσεις αιτημάτων αδειοδότησης που το 2021 είχαν λάβει θετική γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου, βασιζόμενα σε βεβαιώσεις με λανθασμένο χαρακτηρισμό γης. Πρόκειται για εκτάσεις εντός περιοχών αναδασμού, οι οποίες εκ του νόμου αποτελούν γη υψηλής παραγωγικότητας.
Κίνδυνος άναρχης ανάπτυξης ΑΠΕ και απώλειας πολύτιμης γεωργικής γης
Ο κ. Κόκκαλης προειδοποιεί ότι η άναρχη εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ σε παραγωγικές εκτάσεις απειλεί την αγροτική οικονομία της περιοχής και οδηγεί σε φαινόμενα ερημοποίησης της υπαίθρου. Κάνει λόγο για «μη αναστρέψιμη διασπορά» φωτοβολταϊκών σε χιλιάδες στρέμματα γόνιμης γης και τονίζει ότι η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας αποτελεί «μη ανανεώσιμο φυσικό πόρο» που οφείλει να προστατευτεί.
Παράλληλα, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο διερεύνησης ποινικών ευθυνών για τον εσφαλμένο χαρακτηρισμό εκτάσεων.
Ο Λαρισαίος βουλευτής ζητά από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πλήρη εικόνα για την τετραετία 2020–2023: τον αριθμό των αιτήσεων για αδειοδότηση ΑΠΕ στην ΠΕ Λάρισας, το σύνολο των στρεμμάτων που δεσμεύονται για τέτοιες εγκαταστάσεις,
τη συνολική ισχύ σε MW και τον αριθμό των εκτάσεων που έχουν χαρακτηρισθεί ως γη μη υψηλής παραγωγικότητας αλλά και ως γη υψηλής παραγωγικότητας.
Το κρίσιμο ερώτημα που θέτει ο κ. Κόκκαλης προς τον Υπουργό είναι αν οι εγκρίσεις έργων ΑΠΕ σε Γη Υψηλής Παραγωγικότητας υπερέβησαν το θεσμοθετημένο όριο του 0,8% ή αν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενοι περιορισμοί.