Άγιος Νεκτάριος: Ο συγκλονιστικός βίος και το θεάρεστο έργο του

Ο Άγιος Νεκτάριος, ο Μητροπολίτης Πενταπόλεως Αιγύπτου τιμάται από την Εκκλησία μας κάθε χρόνο, στις 9 Νοεμβρίου.

Ο Άγιος Νεκτάριος είναι ένας από τους μεγαλύτερους Αγίους της Ορθοδόξου εκκλησίας. Γεννήθηκε στη Σηλυβρία της ανατολικής Θράκης το 1846 και κοιμήθηκε το βράδυ της 8ης Νοεμβρίου του 1920 σε ηλικία 74 ετών. Ήταν το πέμπτο από τα επτά παιδιά της οικογένειάς του και το κατά κόσμον όνομά του ήταν Αναστάσιος Κεφαλάς.

Η οικογένεια του ήταν πτωχή σε υλικό πλούτο αλλά πλούσια σε αρετές χριστιανικές και γι’ αυτό η αγωγή του νεαρού Αναστάσιου ήταν πολύτιμο εφόδιο μέσα στη ζωή του. Από μικρός έδειχνε την ιερατική του κλίση για προσευχή.

Είχε συγχρόνως μεγάλη έφεση στα γράμματα και σαν μέλισσα συνέλεγε τόσο από τους φορείς της εγκυκλοπαιδικής γνώσεως, όσο και από τα συγγράμματα των πατέρων της εκκλησίας το νέκταρ της σοφίας και της ψυχοπνευματικής αναβαθμίσεως. Aποτέλεσε λοιπόν λαμπρή προσωπικότητα και γι’ αυτό παρά τις οικονομικές δυσχέρειες που σε όλη του τη ζωή τον ακολουθούσαν, πάντοτε διακρινόταν στους πνευματικούς κύκλους.

Σε ηλικία 14 ετών πηγαίνει στην Κωνσταντινούπολη, όπου εργάζεται σκληρά και συγχρόνως παρακολουθεί με διάκριση το σχολείο.

Στα 20 περίπου χρόνια του διορίστηκε παιδονόμος στο εκεί σχολείο του Μετόχιου Πανάγιου Τάφου. Όταν έγινε 22 ετών, υπηρέτησε διδάσκαλος στο Λίθι της Χίου.

Όλοι τον αγαπούσαν για την πραότητα και το ζήλο του να αναδείξει τους μαθητές του χρήσιμους πολίτες. Zούσε ήδη με άσκηση, προσευχή και νηστεία και μετά από 7 χρόνια έγινε δόκιμος μοναχός στη “Νέα Μονή” της Χίου.

Ως μοναχός ονομάστηκε Λάζαρος, ενώ αργότερα (15/1/1877) που χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος, μετονομάστηκε σε Νεκτάριο. Ήδη από τότε πολλοί τον θεωρούσαν Άγιο για την πνευματικότητά του.

Ο Άγιος στην Αλεξάνδρεια

Γνωρίζεται με τον Πατριάρχη Αλεξάνδρειας Σωφρόνιο, σπουδάζει Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1882-1885), χειροτονείται πρεσβύτερος (23/3/1886) και μετά τη λαμπρή ποιμαντική και διοικητική δραστηριότητα, τα φιλανθρωπικά έργα, την καθοριστική συμβολή στον εξωραϊσμό του ιερού Πατριαρχικού ναού του Αγίου Νικολάου Καΐρου και τα λοιπά κοινωφελή έργα του – ο Πατριάρχης Σωφρόνιος τον χειροτονεί Αρχιερέα υπό τον τίτλο του Μητροπολίτου της παλαιά τότε Μητροπόλεως Πενταπόλεως (15/1/1889).

Δυστυχώς όμως παρά τη σπουδαιότατη συμβολή του στην εκκλησία της Αλεξάνδρειας, την ένθερμη αγάπη του λαού στο πρόσωπο του και το θαυμασμό που προκαλούσε για την αυταπάρνηση του στον Πατριάρχη Σωφρόνιο και τους λοιπούς πνευματικούς ανθρώπους, έπεσε σύντομα θύμα συκοφαντίας από ραδιουργούς συναδέλφους του οι οποίοι έπεισαν τον Πατριάρχη ότι ο Άγιος Νεκτάριος εποφθαλμιούσε τον Πατριαρχικό θρόνο της Αλεξάνδρειας.

Έτσι ο Άγιος διατάχτηκε να εγκαταλείψει την Αλεξάνδρεια.

Παρά τη θλίψη του για τις συκοφαντίες και την εξορία του, παρά την οικονομική εξαχρείωση που συνάντησε τα μετέπειτα χρόνια, τις προσβολές και την περιφρόνηση κατά τον ερχομό του στην Ελλάδα και την εγκατάλειψη του από ανθρώπινη παρηγοριά, ο Άγιος αντιμετώπισε τους πειρασμούς με υπομονή, πίστη και δοξολογία προς το Θεό, ανεξικακία και πραότητα προς τους ανθρώπους.

Γίνεται απλός ιεροκήρυκας στους Νομούς Ευβοίας Φθιώτιδας και Φωκίδος, όπου κατέκτησε το ποίμνιό του.

Το 1894 γίνεται Διευθυντής στη Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή Αθηνών, την οποία διακόνησε αρίστως έως το 1908.

Οι μαθητές του και ο λοιπός κόσμος τον σέβεται πλέον ως Άγιο. Το ίδιο και οι Πατέρες του Αγίου Όρους μετά την εκεί επίσκεψη του το 1898.

Το 1908 έρχεται στην ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος στην Αίγινα – την οποία ίδρυσε ο ίδιος το 1904 – ως πνευματικός πατέρας των εκεί μοναζουσών.

Διακονεί την αδελφότητα με οσιακή αφοσίωση και άκρα ταπείνωση και τη διδάσκει με μοναδικό τρόπο την αγγελική πολιτεία. Συνηθίζει να συμβουλεύει τις αδελφές και τον κόσμο “Παιδί μου να μην απελπίζεσαι! Στις μπόρες της ζωής σου να λες Κύριος στερέωμα μου και καταφυγή μου και ρύστης μου”.

Το συγγραφικό του έργο

Μεγάλο υπήρξε επίσης και το συγγραφικό του έργο, το οποίο ξεκίνησε από τη νεαρά του ηλικία. Έγραψε σπουδαιότατες θεολογικές μελέτες, δογματικά, ηθικά, κατηχητικά, διδακτικά και ποιητικά έργα. Μόνο για την Παναγία αφιέρωσε 5000 στίχους στην ποιητική του συλλογή “Θεοτοκάριον”.

Κοιμήθηκε στο Αρεταίειον Νοσοκομείο Αθηνών βαριά ασθενής ως άπορος, αλλά με γαλήνια συνείδηση και πλούτο θείων χαρισμάτων.

Αμέσως φάνηκαν τα σημεία της Αγιότητος του, αφού το δωμάτιο ευωδίασε και άρχισε το ιερό του σκήνωμα να μυροβλύζει και να θαυματουργεί.

Το ιερό του σκήνωμα έμεινε επίσης άφθαρτο για 30 χρόνια. Αργότερα διαλύθηκε, κατά παραχώρηση του θεού, μετά από παράκληση του ίδιου του Αγίου για να δοθούν τεμάχια σε όλο τον κόσμο, επειδή και εν ζωή εξάλλου η αγκαλιά του πάντοτε ήταν τοσο πλατιά, που όντως χωρούσε όλο τον κόσμο.

Στις 20 Απριλίου του 1961 έγινε η επίσημη Αγιοποίηση του, αφού ούτως ή άλλως ο λαός τον τιμούσε ήδη ως μεγάλο Άγιο.

Συνεχώς θαυματουργεί, θεραπεύει και διακονεί ποικιλοτρόπως τη στρατευόμενη Εκκλησία. Ιδιαίτερα συμπαρίσταται στους καρκινοπαθείς και στους οχλούμενους υπό πνευμάτων ακαθάρτων.

Χτίζονται αναρίθμητοι ναοί και βαπτίζονται συνεχώς παιδιά στο όνομά του. Η μνήμη του τέλος τιμάται την 3η Σεπτεμβρίου (ανάμνηση ανακομιδής των Αγίων Λειψάνων του) και ιδιαιτέρως την 9η Νοεμβρίου (ανάμνηση της κοιμήσεώς του).

Απολυτίκιον

Ἦχος α’.

Τῆς ἐρήμου πολίτης. Σηλυβρίας τὸν γόνον καὶ Αἰγίνης τὸν ἔφορον, τὸν ἐσχάτοις χρόνοις φανέντα ἀρετῆς φίλον γνήσιον, Νεκτάριον τιμήσωμεν πιστοί, ὡς ἔνθεον θεράποντα Χριστοῦ, ἀναβλύζει γὰρ ἰάσεις παντοδαπὰς τοῖς εὐλαβῶς κραυγάζουσι. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ θαυματώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.

Άγιος Νεκτάριος: Προστάτης των γυμναστών

Η ανακήρυξη του Αγ. Νεκταρίου, ύστερα από εισηγητική πρόταση επιτροπής Καθηγητών Φυσικής Αγωγής, ως Προστάτη των Γυμναστών,  έδωσε την αφορμή να μελετήσουμε κατά πόσο είναι επίκαιρες οι σχετικές θέσεις του Αγίου σήμερα, ώστε να αναδειχθεί η συμβολή του.

Οι θέσεις του αυτές,   αναπτύσσονται στην ομιλία του «Περί Γυμναστικής»,   η οποία εκφωνήθηκε στις 21-8-1893 στα εγκαίνια του νεοσύστατου *Γυμναστικού Συλλόγου Κύμης, όπου διετέλεσε Ιεροκήρυκας.

Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε ελαφρώς προσαρμοσμένο για γενικότερη χρήση  στις 3-5-1901,           σ’ ένα δυσεύρετο περιοδικό.

Εντάσσεται όμως,   στα πλαίσια ενός παιδαγωγικού κειμένου του Αγίου,   με γενικότερο τίτλο  «Περί των αποτελεσμάτων της αληθούς και ψευδούς μορφώσεως», που περιλαμβάνει άλλες δύο μελέτες, με σκοπό, όπως γράφει ο ίδιος, να συντελέσει,  στην αληθή μόρφωση και εκπαίδευση και στην μείωση των κακών που μας έχουν κατακλύσει,   εξαιτίας  «της ατελούς μορφώσεως και της ψευδούς υπό των πραγμάτων υπολήψεως»,     το οποίο εξέδωσε και διένειμε δωρεάν.

Όλοι οι κορυφαίοι Πατέρες της Ορθοδόξου Εκκλησίας, από τους πρώτους αποστολικούς χρόνους, και ιδίως από τον 4ο αιώνα και μετά, διδάσκουν ότι υπάρχει στενή σύνδεση μεταξύ ψυχής και σώματος του ανθρώπου,   τα οποία δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα και είναι αδιαχώριστα.

Εν ολίγοις, το σώμα ζωογονείται δια της ψυχής και η ψυχή ενεργεί δια του σώματος.

Γι’ αυτό, ολόκληρη η λατρευτική και μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας αναφέρεται στον όλο άνθρωπο, αποτελούμενο από ψυχή και σώμα.

Ο Θεός «εποίησε» τον εσωτερικό άνθρωπο και «έπλασε» τον εξωτερικό άνθρωπο συγχρόνως.

Ο Άγιος Νεκτάριος, λοιπόν, ως σύγχρονη κατακλείδα όλων των προγενέστερων Πατέρων, στην ομιλία του Περί Γυμναστικής, ξεκινά από την αφετηρία,     του «ενός υλικο-πνευματικού όντος», που είναι ο άνθρωπος.

Όταν το σώμα πάσχει, όλος ο άνθρωπος πάσχει.

Κι επειδή πολλοί παράγοντες επιβουλεύονται την υγεία της ψυχής και του σώματος,

«ο άνθρωπος οφείλει να προνοήσει υπέρ της ενισχύσεως και των δύο».      Διότι το σώμα που έχει ευεξία,      υπηρετεί την ψυχή πρόθυμα και ακούραστα,     η δε ψυχή όταν σωφρονεί και υγιαίνει,       χειρίζεται και τις δυνάμεις του σώματος,       με σωφροσύνη.

Άρα, αν θα θέλαμε να απομονώσουμε έναν ουσιαστικό ορισμό,       θα λέγαμε ότι ο σκοπός της γυμναστικής, κατά τον Άγιο Νεκτάριο,  είναι «η ενίσχυση  των σωματικών δυνάμεων, προς πρόθυμον      ικανοποίηση,     των απαιτήσεων του πνεύματος.»

Θεωρεί, λοιπόν, «οιωνό Άριστο» τη *σύσταση του εν λόγω Γυμναστικού Συλλόγου και ότι στόχος τέτοιων συλλόγων είναι η σωματική γυμνασία και η πνευματική ανάπτυξη, οι δύο πόλοι γύρω από τους οποίους στρέφεται η τελεία μόρφωση και η τελεία αγωγή.  Γι’ αυτό, καλεί την Πολιτεία και την κοινωνία, να στηρίξει το Γυμναστικό αυτό Σύλλογο, προκειμένου να εκπληρώσει ανεμπόδιστα το σκοπό τον οποίον προτίθεται.

Αργότερα, ως Διευθυντής της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής (από το 1894 ως το 1908), ο σοφός Παιδαγωγός φρόντιζε   ιδιαίτερα για τη βελτίωση της διατροφής και της σωματικής  άσκησης  των ιεροσπουδαστών.

Λέγεται μάλιστα, ότι καθιέρωσε το ποδόσφαιρο,   ύστερα από παράκληση των σπουδαστών να τους επιτραπεί.

 

Χρόνια πολλά και να ευχηθούμε να έχουμε την προστασία του

Πηγή: newsbomb.gr