Την κρίσιμη καμπή στην οποία βρίσκεται η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και το πλαίσιο Θέσεων και Προτάσεων που καταθέτει η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Θεσσαλίας, ανέπτυξε με την τοποθέτησή του στις εργασίες του Ετήσιου Τακτικού Συνεδρίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας – στην Αλεξανδρούπολη – ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας και Δήμαρχος Τρικκαίων Νίκος Σακκάς.
«Το Συνέδριό μας έχει ως κεντρικό σύνθημα δύο λέξεις… «Επιτέλους Αυτοδιοίκηση»… Αυτές οι δύο λέξεις πράγματι αποτελούν το επίκεντρο του μηνύματος που καλούμαστε να στείλουμε προς όλες τις κατευθύνσεις. Παράλληλα, αυτές οι δύο λέξεις θα πρέπει να αποτελέσουν τη βάση αποφάσεων κρίσιμων για το παρόν και το μέλλον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Πρώτου Βαθμού, των Δήμων, με δεδομένα όσα έχουν ήδη προηγηθεί όπως και αυτά που σχεδιάζονται την τρέχουσα χρονική περίοδο» υπογράμμισε ο κ. Σακκάς και πρόσθεσε τα εξής: «Πρωταρχικά αυτό αφορά τον Νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, τον οδικό χάρτη δηλαδή πάνω στον οποίο θα κινηθεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση σε εποχές κρίσιμες και απαιτητικές, με τους πολίτες να ζητούν από εμάς – και δικαίως – την διασφάλιση όλων εκείνων των προϋποθέσεων ώστε η ζωή τους στις τοπικές κοινότητες να είναι καλύτερη και ασφαλέστερη, χτίζοντας σε στέρεες βάσεις το μέλλον των οικογενειών τους, όπως και το μέλλον των επόμενων γενεών.
Σε πρώτο επίπεδο το ζήτημα είναι θεσμικό… Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι συνταγματικά κατοχυρωμένος και οι προβλέψεις του Συντάγματος είναι σαφείς στα Άρθρα 101 και 102. Προφανώς και θα πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη – και ο Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης αποτελεί την κατάλληλη ευκαιρία, όπως και η αναγκαία πολιτική απόφαση από την πλευρά της Κυβέρνησης – ώστε αυτές ακριβώς οι προβλέψεις να ισχύουν στην πράξη.
Σαφώς παραμένουν και οξύνονται τα οικονομικά προβλήματα, τα οποία αντιμετωπίζουν οι Δήμοι κυρίως σε ότι αφορά το λειτουργικό κόστος. Στον συγκεκριμένο τομέα, παρά τα θετικά βήματα που έχουν γίνει, η πραγματική εικόνα απέχει πολύ από την κάλυψη των πραγματικών αναγκών. Άλλωστε, παρά την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, οι Δήμοι παραμένουν σε μνημονιακό καθεστώς, με τις τότε ρυθμίσεις να μην έχουν αρθεί. Είναι σίγουρο πως το συγκεκριμένο ζήτημα θα μας απασχολήσει ενδελεχώς στο Συνέδριό μας…
Δεν είναι δυνατόν να μην κάνουμε ιδιαίτερη μνεία, για ακόμη μία φορά, στις σημαντικές ελλείψεις που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι σε ότι αφορά το προσωπικό. Τεράστιο και άλυτο θέμα… Επιβάλλεται άμεσα να υπάρξει γενναίο πρόγραμμα προσλήψεων μόνιμου και εξειδικευμένου προσωπικού. Πώς να επιτελέσουν οι Δήμοι – και κυρίως οι μικρότεροι – τον ρόλο τους όταν δεν έχουν ούτε το ελάχιστο επίπεδο κάλυψης τμημάτων και τομέων με εξειδικευμένους υπαλλήλους;»
Με 20 θέσεις και προτάσεις η ΠΕΔ Θεσσαλίας
«Εμείς, στην ΠΕΔ Θεσσαλίας, κωδικοποιήσαμε τις θέσεις και τις προτάσεις μας, τις οποίες συζητήσαμε στο Διοικητικό Συμβούλιο και πλέον τις καταθέτουμε στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ με την υπόμνηση πως αποτελούν προϋποθέσεις επιβίωσης για τους Δήμους και ως εκ τούτου για τις τοπικές κοινωνίες» τόνισε ο Νίκος Σακκάς και παρουσίασε το πλαίσιο Θέσεων και Προτάσεων της ΠΕΔ Θεσσαλίας, το οποίο περιλαμβάνει τα εξής:
Α. Θεσμικά και Οικονομικά Ζητήματα
- Συνεχής συρρίκνωση των πόρων της Αυτοδιοίκησης.
- Οικονομική δυσπραγία των ΟΤΑ. Ανάγκη για σταθερό και βιώσιμο οικονομικό πλαίσιο.
- Έλλειψη σαφούς χρηματοδοτικού πλάνου που να εξασφαλίζει επάρκεια και προβλεψιμότητα πόρων.
- Απόδοση του συνόλου των θεσμοθετημένων πόρων στην Αυτοδιοίκηση χωρίς περικοπές.
- Απόδοση των δημοτικών τελών που εισπράττονται από τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας στους δικαιούχους Δήμους.
- Οικονομική ενίσχυση των κοινωνικοπρονοιακών δομών που λειτουργούν υπό την ευθύνη των Δήμων.
Β. Θεσμικές Αρμοδιότητες – Αποκέντρωση
- Κατηγορηματική αντίθεση στη μεταφορά των Πολεοδομικών Υπηρεσιών (ΥΔΟΜ) από τους Δήμους στο Κτηματολόγιο.
- Διατήρηση της αρμοδιότητας στους Δήμους, ως πράξη ουσιαστικής αποκέντρωσης.
- Ενίσχυση των Δήμων με προσωπικό και πόρους για την αποτελεσματική λειτουργία τους.
- Διεκδίκηση περισσότερων αρμοδιοτήτων με αντίστοιχους πόρους και προσωπικό, σύμφωνα με τα άρθρα 101 & 102 του Συντάγματος.
- Νέος Κώδικας Λειτουργίας των Αυτοδιοικητικών Θεσμών, με στόχο τον εκσυγχρονισμό, τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα.
Γ. Ισότιμη Ανάπτυξη – Στήριξη μικρών, νησιωτικών και ορεινών Δήμων
- Ειδική μέριμνα για μικρούς, νησιωτικούς και ορεινούς Δήμους, ώστε να εξασφαλιστεί:
- Ίση ποιότητα και καθολικότητα υπηρεσιών προς τους πολίτες.
- Ενίσχυση με προσωπικό και τεχνική υποστήριξη.
Δ. Διαχείριση Πόρων και Υποδομών
- Διαχείριση υδάτων:
- Καμία αλλαγή χωρίς ουσιαστικό διάλογο με την Αυτοδιοίκηση.
- Διατήρηση του δημόσιου και αυτοδιοικητικού χαρακτήρα στη διαχείριση του νερού.
- Ενεργειακή επάρκεια και βιώσιμη ανάπτυξη με αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε τοπικό επίπεδο.
Ε. Προσωπικό – Ανθρώπινοι Πόροι
13.Στελέχωση των Δήμων με μόνιμο προσωπικό, στη βάση των πραγματικών αναγκών. Αναγκαιότητα αποτελεί και η ενίσχυση των Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων με ανθρώπινο δυναμικό, καθώς ο αριθμός των υπαλλήλων συνεχώς μειώνεται, ενώ επί χρόνια δεν καλύπτονται οι κενές θέσεις.
- Πρόγραμμα απασχόλησης ανέργων 55–74 ετών: Συνέχιση και διεύρυνση για όλους τους Δήμους, ιδίως τους μικρούς και τους απομακρυσμένους.
- Διασφάλιση της σύμφωνης γνώμης του Δήμου σε κάθε μετακίνηση ή απόσπαση προσωπικού.
ΣΤ. Κοινωνικές, Περιβαλλοντικές & Επιχειρησιακές Αρμοδιότητες
- Διαχείριση αδέσποτων ζώων με επαρκείς πόρους, υποδομές και νομικό πλαίσιο.
- Καθαρισμός εθνικών και περιφερειακών οδών με σαφή κατανομή ευθυνών και επαρκή χρηματοδότηση.
- Πολιτική προστασία και πυροπροστασία ακινήτων – Αναβάθμιση του ρόλου των Δήμων στον τομέα της πρόληψης και της ετοιμότητας.
- Ναυαγοσωστική κάλυψη: Συνέχιση και ενίσχυση των θετικών ρυθμίσεων που επετεύχθησαν μετά την αναθεώρηση του Προεδρικού Διατάγματος «από μηδενική βάση».
- Τελευταίο και ιδιαιτέρως σημαντικό: Συνέχιση του Προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου» για επισκευές και συντηρήσεις σχολικών εγκαταστάσεων. Οι Δήμοι να έχουν ενεργή και ουσιαστική συμμετοχή στον εφαρμογή του Προγράμματος.
Συσπείρωση για να «τρέξει» το Πρόγραμμα «Απόλλων»
Ιδιαίτερη μνεία έκανε ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας στο Πρόγραμμα «Απόλλων» για το οποίο επισήμανε: «Απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΠΕΔ Θεσσαλίας αποτελεί να θέσουμε εδώ, στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ, το θέμα που αφορά στο Πρόγραμμα «Απόλλων», με στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους σε Δήμους, φορείς και νοικοκυριά. Άλλωστε το ενεργειακό κόστος αποτελεί μείζον πρόβλημα με τεράστιες επιπτώσεις στην οικονομική κατάσταση των Δήμων.
Στο πλαίσιο αυτό αναδεικνύουμε τρία ζητήματα αιχμής, τα οποία είναι τα εξής:
- Ένταξη του οδοφωτισμού των Δήμων στα οφέλη έκπτωσης του Προγράμματος «Απόλλων».
- Εξεύρεση πόρων για τη διάσωση του Προγράμματος «Απόλλων» στο σκέλος των ευάλωτων νοικοκυριών. Παράλληλα, να γίνουν όλες οι απαραίτητες νομοθετικές προσαρμογές για την ένταξη Ιδρυμάτων και Δομών με κοινωνικό χαρακτήρα στο Πρόγραμμα, ώστε να μειωθεί το ενεργειακό κόστος τους.
- Να διασφαλιστεί η ανώτερη ποσοστιαία τιμή έκπτωσης στο ηλεκτρικό ρεύμα για τους αγρότες των ΤΟΕΒ και των ΓΟΕΒ κατά την αρδευτική περίοδο.
Από αυτό εδώ το βήμα καλούμε στη μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση αυτοδιοικητικών και κοινωνικών δυνάμεων ώστε το Πρόγραμμα «Απόλλων», παρά τις καθυστερήσεις, να λειτουργήσει προς όφελος των τοπικών κοινωνιών με ιδιαίτερη πρόνοια για τους συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη ισχυρότερης στήριξης».
Σχέδιο στήριξης των κτηνοτρόφων – Πρωτοβουλίες τώρα κατά της ερημοποίησης
Απευθυνόμενος στο ακροατήριο ο Νίκος Σακκάς σκιαγράφησε την κατάσταση που επικρατεί στη Θεσσαλία υπογραμμίζοντας πως «αντιμετωπίζει αλλεπάλληλες κρίσεις είτε εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων, είτε – όπως εξελίσσεται κατά την τρέχουσα περίοδο – λόγω ζωονόσων».
Στο πλαίσιο αυτό έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην ευλογιά των αιγοπροβάτων, όπως και στον κίνδυνο ερημοποίησης.
Αναλυτικά, τόνισε τα εξής:
«Οι επιπτώσεις που αφήνει στο πέρασμά της η ευλογιά των αιγοπροβάτων είναι τεράστιες, καθώς ουσιαστικά πρόκειται για ολική καταστροφή σε μεγάλα τμήματα του κτηνοτροφικού κόσμου με αλυσιδωτή επίδραση σε όλο το φάσμα της τοπικής οικονομικής δραστηριότητας.
Απαιτείται το ταχύτερο δυνατόν να εκπονηθεί ένα προγραμματικό πλαίσιο ανάταξης της κτηνοτροφίας και στήριξης των κτηνοτρόφων με βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα. Με άλλα λόγια επιβάλλεται ο ολοκληρωμένος στρατηγικός σχεδιασμός, με συγκεκριμένους στόχους που θα επιτρέψει στους πληγέντες να μείνουν στον τόπο τους, ξεκινώντας και πάλι τη δραστηριότητά τους. Η στήριξη αυτών των ανθρώπων δεν είναι δυνατόν να λάβει ουδεμία αναβολή.
Ένα άλλο μείζον ζήτημα έχει να κάνει με την ολιστική αντιμετώπιση του κινδύνου ερημοποίησης μεγάλων εκτάσεων στο θεσσαλικό διαμέρισμα, φαινόμενο που ήδη έχει ξεκινήσει και αν δεν δράσουμε άμεσα και συλλογικά θα λάβει εφιαλτικές διαστάσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να ενταχθεί και η ολοκλήρωση των ημιτελών έργων για την μερική εκτροπή του άνω ρου του Αχελώου, που αποτελούν κρίσιμο στοιχείο για την ισορρόπηση του ελλειμματικού υδατικού ισοζυγίου.
Πλέον η ξηρασία δεν είναι επιστημονικό σενάριο, αλλά απτή πραγματικότητα και η αντιμετώπιση των επιπτώσεών της επιβάλλει γενναίες πρωτοβουλίες… Τώρα!».