-Σπάρθηκαν περισσότερα από 5.000 στρέμματα φέτος στα Φάρσαλα
– Ποια τα οφέλη, τα κόστη και η καλλιεργητική φροντίδα
Σε μια εποχή όπου οι παραδοσιακές καλλιέργειες ασφυκτιούν κάτω από το βάρος του υψηλού κόστους, των συμπιεσμένων τιμών και της κλιματικής αλλαγής, και οι αγρότες αναζητούν νέες εναλλακτικές, ένα ταπεινό, αρωματικό φυτό αναδεικνύεται σε λύση: η γνωστή σε όλους μας ρίγανη.
Ειδικότερα, ο εύφορος κάμπος των Φαρσάλων στη Θεσσαλία, μια περιοχή που παραδοσιακά συνδέεται με το βαμβάκι και τα σιτηρά, καταγράφει φέτος μια στροφή που, αν και μικρή σε σχέση με τα συνολικά στρέμματα της περιοχής, κρίνεται εντυπωσιακή, με περισσότερα από 5.000 στρέμματα να έχουν σπαρθεί με το αρωματικό φυτό, θέτοντας νέες βάσεις στον αγροτικό χάρτη της περιοχής.
Η στροφή προς το άρωμα
Η ρίγανη, και κυρίως το είδος Origanum vulgare ssp. hirtum (Ελληνική Ρίγανη), αποτελεί ένα από τα πιο ποιοτικά αρωματικά φυτά παγκοσμίως, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς της στην ουσία καρβακρόλη, η οποία της προσδίδει τις ισχυρές αντιμικροβιακές και αντιοξειδωτικές της ιδιότητες.
Το φυτό αυτό εμφανίζει τεράστια προσαρμοστικότητα. Πριν από περίπου 15 χρόνια ξεκίνησε στα ημιορεινά του δήμου Φαρσάλων η καλλιέργειά τους ως ξηρική, ποτιζοντάς το ουσιαστικά μόνο από της βροχές. Αν και παραδοσιακά είναι ένα ανθεκτικό ξηρικό είδος, με χαμηλές απαιτήσεις σε νερό, η ένταξή του στην αλυσίδα της συμβολαιακής γεωργίας έχει οδηγήσει τους παραγωγούς των Φαρσάλων να το καλλιεργούν πλέον και σε αρδευόμενα χωράφια. Αυτή η πρακτική, όπως αποδεικνύεται, αυξάνει σημαντικά τις αποδόσεις, οι οποίες μπορούν να φτάσουν τα 200-300 κιλά ανά στρέμμα, παραγωγές διπλάσιες από τα ξηρικά χωράφια στα ημιορεινά.
Χαμηλό κόστος, πολυετή απόδοση
Ένας από τους βασικούς λόγους της δυναμικής εισόδου της ρίγανης στις εναλλακτικές καλλιέργειες είναι το ιδιαίτερα χαμηλό κόστος της καλλιέργειας. Ουσιαστικά, το μεγαλύτερο κόστος καταγράφεται κατά τη φύτευσή της, το οποίο εκτιμάται στα 200 ευρώ ανά στρέμμα, ωστόσο αυτό το κεφαλαιουχικό κόστος αποσβένεται για περισσότερα χρόνια.
Πρόκειται για μια πολυετή καλλιέργεια, με παραγωγική διάρκεια τουλάχιστον πέντε ετών, προσφέροντας έτσι μια μακροπρόθεσμη σταθερότητα εισοδήματος στον αγρότη. Επιπλέον, οι απαιτήσεις της σε λίπανση είναι ελάχιστες, ενώ το μοναδικό, ουσιαστικό, έξοδο για τα δύο πρώτα χρόνια αφορά την καταπολέμηση και διαχείριση των ζιζανίων, και ενδεχομένως κάποιες μικρές, συμπληρωματικές λιπάνσεις.
Η επιτυχής διαχείριση των ζιζανίων είναι κρίσιμη για τη νεαρή φυτεία, εξασφαλίζοντας την απρόσκοπτη ανάπτυξη του φυτού που θα καρποφορεί για τα επόμενα χρόνια.
Η «ασπίδα» της Συμβολαιακής Γεωργίας
Η μαζική επέκταση της ρίγανης στον κάμπο των Φαρσάλων γίνεται σχεδόν αποκλειστικά μέσω της συμβολαιακής γεωργίας. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Η αγορά αρωματικών φυτών, αν και δυναμική, μπορεί να καταστεί ασταθής και χαώδης εάν χιλιάδες στρέμματα σπαρθούν αλόγιστα χωρίς εξασφαλισμένα κανάλια διάθεσης.
Οι συμβάσεις με μεταποιητικές βιομηχανίες ή ομάδες παραγωγών λειτουργούν ως «ασπίδα» για τον αγρότη, εξασφαλίζοντας την απορρόφηση του παραγόμενου προϊόντος και μια συμφωνημένη τιμή. Σήμερα, η οικονομική απόδοση της ρίγανης, με τις τρέχουσες αποδόσεις και τιμές, αγγίζει από 1,50 – 1,70 ευρώ το κιλό. Με μέση απόδοση 250 κιλών, το ακαθάριστο έσοδο ανά στρέμμα μπορεί να ξεπεράσει τα 400 ευρώ ετησίως, καθιστώντας την μια ιδιαίτερα ανταγωνιστική επιλογή.
Ωστόσο, η πραγματική αξία της ρίγανης δεν βρίσκεται μόνο στην ποσότητα, αλλά κυρίως στην αδιαμφισβήτητη ποιότητα του ελληνικού προϊόντος, το οποίο θεωρείται κορυφαίο διεθνώς. Η υψηλή περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο, με την καρβακρόλη να ξεχωρίζει, αποτελεί το ισχυρότερο εξαγωγικό «όπλο» της χώρας. Για να κεφαλαιοποιηθεί όμως πλήρως αυτό το πλεονέκτημα, χρειάζεται στρατηγικό σχέδιο σταδιακά και σταθερά βήματα, τυποποίηση και ενδεχομένως πιστοποίηση.
Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ – Γ.Γ.