Διχασμένοι είναι οι παραγωγοί και οι συνεταιρισμοί συγκέντρωσης σιτηρών, που ακόμη κρατούν στις αποθήκες τους προϊόν από τα αλώνια του καλοκαιριού. Ειδικά στο σκληρό σιτάρι, η αρνητική εξέλιξη των τιμών προβληματίζει για το τι μέλλει γενέσθαι στην αγορά, καθώς αυτές τις εβδομάδες αναμένεται να «πέσουν» και οι ποσότητες της νέας σοδειάς του Καναδά. Αυτό θα δημιουργήσει συνθήκες περαιτέρω υπερπροσφοράς, η οποία ήταν αποτέλεσμα των υψηλών φετινών αποδόσεων των ελληνικών σιτοχώραφων. Οι τιμές, πάντως, που προσφέρουν οι έμποροι δεν είναι ικανοποιητικές και δεν καλύπτουν ούτε τα έξοδα καλλιέργειας και συγκομιδής, ούτε τα έξοδα αποθήκευσης, που αυξάνονται μέρα με τη μέρα.
Θεσσαλία: Στασιμότητα στο εμπόριο των σιτηρών
«Δεν κουνιέται φύλλο» στο εμπόριο σιτηρών στον θεσσαλικό κάμπο τις τελευταίες ημέρες, λόγω της μειωμένης τιμής που επικρατεί στην αγορά. Η τιμή στο σκληρό σιτάρι κυμαίνεται από 0,19 (προσφορά ιδιώτη) έως 0,21 ευρώ/κιλό, που δίνουν στον παραγωγό κάποιοι συνεταιρισμοί. Έτσι, η τάση που επικρατεί σε όσους δεν πούλησαν πάνω στα αλώνια, όταν η τιμή ήταν υψηλότερη (0,23 ευρώ/κιλό), είναι αυτή της αποθήκευσης, αναμένοντας κάποια καλύτερη εξέλιξη. Αυτή, όμως, σύμφωνα με έμπειρους συνεταιριστές, δεν φαίνεται στον ορίζοντα, λόγω των αναμενόμενων αθρόων εισαγωγών. Ο Συνεταιρισμός Νίκαιας, σύμφωνα με τον πρόεδρό του, Αντώνη Ρεντζιά, συγκέντρωσε φέτος 6.000 τόνους και έδωσε 0,223 ευρώ στον παραγωγό για τα συμβατικά και 0,26 ευρώ/κιλό για τα συμβολαιακά (με τη «Μέλισσα» Κίκιζας). Το, δε, κριθάρι πουλήθηκε προς 0,172 ευρώ/κιλό (τιμή παραγωγού).
Όσον αφορά τον ΘΕΣγη, σύμφωνα με τον πρόεδρο, Παναγιώτη Καλφούντζο, «φέτος συγκεντρώσαμε περίπου 8.000 τόνους, εκ των οποίων οι περισσότεροι παραμένουν αποθηκευμένοι. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ο συνεταιρισμός προσέφερε στον παραγωγό 0,23 ευρώ και κάποιοι τα κλείσανε. Η σημερινή ισχύουσα τιμή είναι στα 0,21 ευρώ/κιλό. Οι παραγωγοί εμφανίζονται διχασμένοι. Όσοι έχουν πρόβλημα ρευστότητας, τα κλείνουν, φοβούμενοι περαιτέρω μείωση, οι υπόλοιποι αναμένουν».
Φυσικά, υπάρχει και συμβολαιακή τιμή των 0,26 ευρώ με τη «Μέλισσα». «Τα μηνύματα όμως», σύμφωνα με τον κ. Καλφούντζο, «δεν είναι ενθαρρυντικά, καθώς η παγκόσμια παραγωγή ανέρχεται σε 37 εκατ., ενώ η παγκόσμια κατανάλωση υπολογίζεται σε 34 εκατ.».
Περίπου 3.000 τόνους συγκέντρωσε από την πλευρά του ο Συνεταιρισμός Πλατυκάμπου, ο οποίος έδωσε στα αλώνια τιμή παραγωγού 0,23 ευρώ και στην πορεία 0,21. Το 1/3 της ποσότητας παραμένει αποθηκευμένο. Ο πρόεδρος του συνεταιρισμού, Γιάννης Κουκούτσης, εμφανίζεται προβληματισμένος, «καθώς ο λογαριασμός είναι μείον. Σκεφτείτε ότι φέτος είχαμε πολύ καλή σοδειά (μ.ό. τα 500 κιλά/στρέμμα) και παρ’ όλ’ αυτά ο λογαριασμός παραμένει ελλειμματικός. Καταλαβαίνετε ποιο είναι το μέλλον της παραγωγής στην περιοχή. Από μία τιμή των 0,20 ευρώ, ένας παραγωγός καλείται να βγάλει τα συνολικά του έξοδα, που είναι το λίπασμα, το πετρέλαιο, η κομπίνα και το ενοίκιο της γης, το οποίο ανέρχεται στα 50 ευρώ το στρέμμα. Αν, δηλαδή, κάποιος έχει συγκομίσει 500 κιλά, τα 263 κιλά πάνε μόνο για το ενοίκιο. Με 20 ευρώ το στρέμμα σε κάποιον παραγωγό που διαθέτει 200 στρέμματα, το κέρδος είναι 4.000 ευρώ. Με αυτά καλείται να ζήσει την οικογένειά του. Όπως καταλαβαίνετε, το σιτάρι είναι μία λύση ανάγκης μόνο και μόνο για να μη μείνει άσπαρτο το χωράφι. Έτσι, δεν πάμε πουθενά».
Τέλος, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Βόλου έδωσε μέσα στο καλοκαίρι προκαταβολή στο κριθάρι 0,18 ευρώ το κιλό, ενώ για το σκληρό σιτάρι η αντίστοιχη τιμή διαμορφώθηκε στα 0,20 ευρώ το κιλό. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του συνεταιρισμού, Στέφανο Διακομή, «παρακολουθούμε την αγορά και όταν κρίνουμε κατάλληλη τη στιγμή, θα προχωρήσουμε σε πώληση».
Υπενθυμίζεται πως, πέρυσι, ο ΕΒΟΛ κατέβαλε στους παραγωγούς σκληρού σίτου 0,22 ευρώ ως προκαταβολή και τον Νοέμβριο του 2024 πίστωσε επιπλέον ποσό 0,05 ευρώ το κιλό ως συμπληρωματική τιμή. Στην περίπτωση του κριθαριού, κατά την παράδοση του προϊόντος δόθηκε προκαταβολή 0,16 ευρώ και η τελική τιμή αγοράς του κριθαριού εσοδείας 2024 διαμορφώθηκε στα 0,19 ευρώ.
Στερεά Ελλάδα: Σε χαμηλά επίπεδαν οι τιμές
Οι χαμηλές τιμές δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας στους περισσότερους παραγωγούς σιτηρών στη Στερεά Ελλάδα. Σύμφωνα με τον παραγωγό Κώστα Δημητρίου, οι τιμές κυμαίνονται στα 0,20-0,22 ευρώ το κιλό. Στη Θήβα, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το κόστος του νερού. Ο παραγωγός Λουκάς Σταμάτης εξηγεί ότι η άντληση επιβαρύνει σημαντικά το κόστος παραγωγής, παρότι οι αποδόσεις φτάνουν τα 500-600 κιλά το στρέμμα. «Πουλήσαμε το σιτάρι στα 0,23 ευρώ το κιλό για την καλή ποιότητα, δεν έχουμε πολλές επιλογές και θα κρατήσουμε τις ίδιες εκτάσεις», δηλώνει.
Παρά τις χαμηλές τιμές και τα αυξημένα κόστη, το σιτάρι παραμένει η κύρια επιλογή για τους περισσότερους αγρότες της Στερεάς Ελλάδας, με αρκετούς όμως να αναζητούν διεξόδους σε πιο εξειδικευμένες καλλιέργειες.
Ανατολική Μακεδονία – Θράκη: Δυσαρέσκεια για την τιμή του σκληρού
Στις 15 Σεπτεμβρίου, σε ανακοίνωση του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση», αναφέρθηκε ότι δίνεται η δυνατότητα στους παραγωγούς να κλείνουν τιμή ανά εβδομάδα για το σκληρό σιτάρι με καταληκτική ημερομηνία την 30ή Ιανουαρίου του 2026, μετά από διαγωνισμό που πραγματοποίησε και ανέδειξε ως πλειοδότη την ΚΑΠΑ – ΣΙΓΜΑ ΒΑΜΒΑΚΟΥΡΓΙΑ ΑΒΕΕ των Καραγιώργου – Σιάρκου.
Η τιμή της περασμένης εβδομάδας ήταν 0,21 ευρώ το κιλό (πλέον ΦΠΑ) και αυτής της εβδομάδας τα 0,19 ευρώ/κιλό μέχρι σήμερα, Παρασκευή. Η τιμή εβδομάδας δεν δεσμεύει τους παραγωγούς, απλά τους δίνει την ευκαιρία επιλογής. Από την Ένωση έκλεισαν 20.000 τόνους σκληρό και απομένουν 10.000 τόνοι που είναι ανοιχτοί και οι παραγωγοί αποφασίζουν για τον χρόνο και την τιμή που θα κλείσουν. Το μαλακό σιτάρι ήταν περίπου 2.500 τόνοι και πουλήθηκε στη ΝΙΤΣΙΑΚΟΣ για ζωοτροφές προς 0,18 ευρώ το κιλό (πλέον ΦΠΑ).
Η τιμή του σιταριού είναι σαφώς χαμηλή και προκαλεί απογοήτευση στις τάξεις των παραγωγών σε Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. «Ευτυχώς, είχαμε παραγωγή, αλλά η τιμή των 0,20 ευρώ το κιλό είναι πολύ χαμηλή. Εάν ήταν 25 λεπτά, θα ήταν καλή», σχολιάζει ο πρόεδρος της ΕΑΣ Δράμας, Γιάννης Κεσκίνογλου. Εύλογη συνέπεια τούτου είναι η σκέψη να σπείρουν λιγότερα στρέμματα. Οι παραγωγοί είχαν ανάγκη ρευστού και η Ένωση πούλησε περίπου 1.000 τόνους προς 0,20-0,21 ευρώ τιμή παραγωγού το σκληρό και 0,18-0,19 ευρώ το μαλακό. Η τιμή για τους εναπομείναντες 1.000 και πλέον τόνους ενδέχεται να είναι χαμηλότερη, καθώς οι έμποροι πιέζουν. Η πρώτη παρτίδα πουλήθηκε στην ΚΑΠΑ – ΣΙΓΜΑ ΒΑΜΒΑΚΟΥΡΓΙΑ ΑΒΕΕ. Η μείωση των εκτάσεων ενισχύεται από το πρόβλημα που προκαλεί η υποχρέωση των παραγωγών να περιλαμβάνεται ο Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου σε κάθε αγροτεμάχιο που δηλώνεται στο ΟΣΔΕ.
«Δεν θα σπείρουν τίποτα στη θέση των σιτηρών, η καλλιεργήσιμη γη θα μειωθεί. Με τον ΑΤΑΚ, τα προβλήματα είναι τεράστια. Θα χαθούν χρήματα, παρόλο που μπορούν να πραγματοποιούν ελέγχους με το monitoring», λέει ο κ. Κεσκίνογλου και μεταφέρει με δυσαρέσκεια ότι με τις πολιτικές αυτές τιμωρούνται οι νοικοκυραίοι.
Συνεργασία και ερωτήματα
Όπως ο ίδιος σχολιάζει, στο επάγγελμα θα παραμείνουν οι μεγάλοι παραγωγοί και οι μεγάλες εταιρείες, ενώ οι υπόλοιποι θα μείνουν άνεργοι. Μοναδική διέξοδος, σύμφωνα με τον κ. Κεσκίνογλου, είναι η συνεργασία όλων. «Χρειάζονται μεγάλα σχήματα, να συνεργαζόμαστε με την Ορεστιάδα που μετρά 20.000-25.000 τόνους και με όποιους έχουν μεγάλες συγκεντρώσεις. Πρέπει εμείς οι ίδιοι να ασχοληθούμε με το εμπόριο, χωρίς να θέλω να θίξω τις εταιρείες. Το σιτάρι κατευθύνεται στην Ιταλία. Ας αναζητήσουμε τους τρόπους», υπογραμμίζει.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση», Λάμπης Κουμπρίδης, απαντά καθαρά, θυμίζοντας ότι όταν κάποιοι συνεταιρισμοί επιχείρησαν να πουλήσουν όλοι μαζί το σιτάρι ορισμένοι προχώρησαν μόνοι τους σε συμφωνία, άρα δεν επετεύχθη η κοινή πώληση.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι άλλοι συνεταιρισμοί δεν κάνουν διαγωνισμό, απλά κλείνουν τιμές, περιμένοντας τον διαγωνισμό της Ορεστιάδας. «Θα πρέπει οι συνεταιρισμοί να επαναπροσδιορίσουμε τι θέλουμε να κάνουμε και να δεσμευτούμε στην απόφασή μας: Να πουλάμε όλοι μαζί ή να πουλάμε χωριστά;», καταλήγει ο κ. Κουμπρίδης.
Πηγή: ypaithros.gr