-Αυλαία για το «Παναΐα Παζάρ» στα Φάρσαλα
-Στα ίδια επίπεδα μιλούν οι έμποροι του παζαριού
-Οι έμποροι της πόλης βλέπουν τη δυναμική του να φθίνει
Πέφτει σήμερα η αυλαία για φέτος στο παζάρι των Φαρσάλων, κλείνοντας έναν κύκλο οκτώ ημερών που ξετυλίγεται κάθε χρόνο. Με ρίζες που χάνονται στον 17ο αιώνα, το «Παναΐα Παζάρ» αποτελεί σημείο αναφοράς όχι μόνο για την περιοχή, αλλά και για ολόκληρη την Ελλάδα, προσελκύοντας εμπόρους από την Κομοτηνή μέχρι την Πελοπόννησο.
Από τις όχθες του Απιδανού, όπου γινόταν παλαιότερα, το παζάρι, τα τελευταία 20 χρόνια χρόνια γίνεται στη Σκεπαστή Αγορά. Φέτος, οι πάγκοι γέμισαν, με τους εκθέτες να καλύπτουν κάθε διαθέσιμο χώρο, σε αντίθεση με τα μικρά κενά που είχαν παρατηρηθεί πέρυσι. Έμποροι από κάθε γωνιά της Ελλάδας έφεραν προιόντα, από είδη οικιακής χρήσης, βιοτεχνικά ρούχα, είδη προικός, βιβλία, παιχνίδια, τοπικά προϊόντα κ.α., αλλά χωρίς την συμμετοχή λούνα παρκ.
Η κίνηση στους διαδρόμους ήταν έντονη, με χιλιάδες επισκέπτες να περπατούν ανάμεσα στους πάγκους, να κοιτάζουν και να αναζητούν ευκαιρίες. Ωστόσο, οι πωλήσεις δεν αντικατόπτριζαν πάντα την προσέλευση. Πολλοί έμποροι έκαναν λόγο για μια μέτρια χρονιά σε τζίρους, ανάλογη με τα τελευταία χρόνια.
Οι φωνές των εμπόρων: Μια ανάμεικτη εικόνα
Η εικόνα του παζαριού ήταν ανάμεικτη, όπως φάνηκε και από τις δηλώσεις των ίδιων των εμπόρων. Ο κ. Απόστολος, έμπορος με είδη οικιακής χρήσης από την Αθήνα, έκανε λόγο για μείωση του τζίρου κατά 10% σε σχέση με πέρυσι. «Κατανοώ ότι τα Φάρσαλα είναι μια καθαρά αγροτική περιοχή και ότι οι χαμηλές τιμές των αγροτικών προϊόντων δημιουργούν μια δυσκολία», σημείωσε, προσθέτοντας ωστόσο ότι το πρόβλημα είναι ευρύτερο οικονομικό και δεν περιορίζεται στην αγροτική επαρχία αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Παρά τη μέτρια εμπορική κίνηση, δήλωσε ικανοποιημένος από την οργάνωση του δήμου, ενώ βρήκε τις τιμές ενοικίασης των περιπτέρων στα παζάρι των Φαρσάλων (που κυμαίνονταν από 250 έως 350 ευρώ) ικανοποιητικές.
Μια άλλη έμπορος με βιοτεχνικά είδη ανέφερε ότι η αγοραστική κίνηση ήταν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. Ένας άλλος βιοτέχνης από τη Θεσσαλονίκη έθεσε ένα διαφορετικό ζήτημα, προτείνοντας να υπάρξει μεγαλύτερη ποικιλία και καλύτερη ποιότητα στα προϊόντα, με στόχο να ανέβει το παζάρι (όπως παλιά) και να προσελκύσει περισσότερους επισκέπτες. Ο ίδιος πρότεινε και μια πιο οργανωμένη κίνηση ενίσχυσής του λέγοντας ότι: «Πρέπει ο δήμος να βάλει λεωφορεία και να φέρνει τμηματικά κόσμο από τα 54 χωριά της επαρχίας, αλλά και από τις γειτονικές περιοχές. Σε άλλα παζάρια αυτό γίνεται και ενισχύει την εμπορική κίνηση». Ένας έμπορος με είδη προικός, που βρίσκεται στην περιοχή από το 1973 ως πλανόδιος πωλητής, και τα τελευταία χρόνια συμμετέχει στο παζάρι, σημείωσε ότι φέτος το παζάρι είχε ικανοποιητική κίνηση και κόσμο που ενδιαφερόταν να αγοράσει.
«Οι Φαρσαλινοί είναι κοινωνικοί»
Πέρα από τους αριθμούς και τους τζίρους, οι έμποροι του παζαριού αναδεικνύουν μια διαφορετική, αλλά εξίσου σημαντική πτυχή του Φαρσαλινού παζαρίου. Παρά τη συγκρατημένη αγοραστική κίνηση, οι ανθρώπινες σχέσεις φαίνεται να παραμένουν ζωντανές, προσφέροντας μια νότα αισιοδοξίας μέσα στην οικονομική δυσκολία. «Ο κόσμος είναι ευγενικός μαζί μας και μας μιλάει, ακόμα και αν δεν αγοράσει», ανέφερε χαρακτηριστικά ένας έμπορος, περιγράφοντας μια συμπεριφορά που ξεπερνά τη συμβατική συναλλαγή.
Χαλβάς και η απουσία του Λούνα Παρκ
Σταθερή αξία, όπως κάθε χρόνο, παρέμειναν τα περίπτερα με τον φημισμένο Φαρσαλινό Χαλβά, που έγιναν ανάρπαστα. Οι δύο ταβέρνες του παζαριού αποτελούσαν και πάλι σημείο συνάντησης και ξεκούρασης, όπου οι επισκέπτες μπορούσαν να φάνε, να πιουν και να τα πουν.
Η απουσία του λούνα παρκ φέτος (λόγω πιστοποιητικών ασφαλείας) ήταν ένα γεγονός που δημιούργησε ανάμεικτα συναισθήματα. Χωρίς τα πολύχρωμα φώτα και την κίνηση των παιχνιδιών, οι διάδρομοι άδειαζαν λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, ενώ παλαιότερο ο κόσμος κυκλοφορούσε και μετά. Οι έμποροι που πωλούσαν παιχνίδια στο τέλος του παζαριού, κοντά στον χώρο που θα βρισκόταν το λούνα παρκ, επηρεάστηκαν μεν, αλλά σημείωσαν ότι είχαν ροή. Άλλοι έμποροι σημείωσαν ότι η απουσία του λούνα παρκ δεν επηρέασε άμεσα το παζάρι και τους συμμετέχοντες, ωστόσο, ήταν εμφανής η έλλειψη των μικρών ηλικιών που προσέλκυε το λούνα παρκ και τα παιχνίδια.
Η κίνηση στο κέντρο της πόλης
Παρόλο που το παζάρι των Φαρσάλων αποτελεί ιστορικά πόλο έλξης για όλη την περιοχή, η επίδρασή του στο εμπορικό κέντρο της πόλης φαίνεται να έχει μειωθεί. Παλαιότερα, το παζάρι λειτουργούσε ως μοχλός ανάπτυξης και για τα τοπικά καταστήματα, ιδιαίτερα για τους χώρους εστίασης, τα μπαρ και τα καφέ. Οι επισκέπτες του παζαριού συνέχιζαν τη βραδιά τους στο κέντρο των Φαρσάλων, δημιουργώντας μια αδιάκοπη κίνηση και αυξάνοντας τον τζίρο των επιχειρήσεων.
Φέτος, όπως και τα τελευταία χρόνια, αυτή η δυναμική περιορίστηκε σημαντικά. Η αυξημένη κίνηση στα καταστήματα της πόλης παρατηρήθηκε κυρίως ανήμερα του παζαριού και τις δύο επόμενες ημέρες. Τις υπόλοιπες ημέρες της διοργάνωσης, η κίνηση ήταν σαφώς πιο ήπια. Η εξέλιξη αυτή προβληματίζει τους ντόπιους εμπόρους, οι οποίοι βλέπουν την πολυήμερη διοργάνωση να μην προσφέρει πλέον τα ίδια οφέλη που προσέφερε παλαιότερα στην τοπική αγορά και θα πρέπει αν θέλουν να ενισχυθεί ο θεσμός συνολικά να γίνει μια αποτίμηση πρώτα από τους εμπόρους που συμμετείχαν στο παζάρι με τους διοργανωτές του Δήμου και κατ’ επέκταση με τους ντόπιους επαγγελματίες πως θα έρθει περισσότερος κόσμος στην πόλη συμμετέχοντας αλλά και ξοδεύοντας περισσότερα χρήματα στις επιχειρήσεις της πόλης
Πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Γ.Γ.