Πετρόκτιστο το κόσμημα για την πόλη

-Σπουδαία η κατάκτηση για την τοπική κοινωνία

Πρόσφατα άνοιξαν οι θύρες του ανακαινισμένου παλιού 1ου Δημοτικού Σχολείου Φαρσάλων και αποδόθηκε στους συμπολίτες και τους επισκέπτες με την μεταφορά σε αυτό της αρχαιολογικής έκθεσης του Κάστρου Καλλιθέας, της οποίας τα εγκαίνια πραγματοποιήσαμε σε αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου πριν από επτά ακριβώς χρόνια και συγκεκριμένα την 24-7-2018.

Στην πρόσφατη λαμπρή εκδήλωση ο διοργανωτής Δήμος σκόπιμα και παραπλανητικά αποσιώπησε τόσο το ιστορικό της δημιουργίας της έκθεσης, όσο και την ύπαρξή της καθόσον επί εξαετία ευρίσκονταν κλειδωμένη και κοιμωμένη, απροσπέλαστη στο ευρύ κοινό.

Με την ίδια λογική, προς παραπλάνηση του κοινού, των προσκεκλημένων και των επισήμων (Βουλευτής κ. Β. Κόκκαλης, Περιφερειάρχης κ. Δ. Κουρέτας κ.ά) και το σπουδαιότερο προς παραποίηση της τοπικής ιστορίας, ο διοργανωτής Δήμος επίμονα και μεθοδικά απέκρυψε και αυτό το ιστορικό – χρονικό εκτέλεσης του έργου της αποκατάστασης του κτιρίου, εμφανίζοντας ως χρόνο έναρξης των εργασιών το 2021.

Πλήθος συνεργατών και συμπολιτών μου εξέφρασε παντοιοτρόπως την αγανάκτηση και τις διαμαρτυρίες του, ζητώντας να αποκαταστήσω τα πράγματα και αυτό παραθέτω:

Το έργο της ανακαίνισης του παλιού πετρόκτιστου κτιρίου άρχισε το 2011 και η χρονική ακολουθία των γεγονότων, όπως καταγράφεται σε αποφάσεις, έγγραφα και δημοσιεύσεις έχει ως εξής:

Έτος 2011: Υποβολή εγγράφου αιτήματος από τον Δήμο προς το Υπουργείο Πολιτισμού, προς ανακήρυξη του κτιρίου ως μνημείου αρχιτεκτονικής κληρονομίας.

Έτος 2012: Έκδοση θετικής αποφάσεως από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (Κ.Α.Σ.) του ΥΠ.ΠΟ., κατόπιν άμεσων επαφών καi παραστάσεων στην τότε Γενική Γραμματέα και μετέπειτα Υπουργό κ. Λίνα Μενδώνη (η οποία ήδη είχε εντάξει σε πρόγραμμα χρηματοδότησης το επίσης σπουδαίο έργο της συντήρησης και ανάδειξης της Ακρόπολης Φαρσάλων) και παρουσία του Δήμου κατά την συνεδρίαση του Κεντρικού Συμβουλίου.

Έτος 2012:  Έκδοση αποφάσεως του Δ.Σ. περί παραχώρησης του κτιρίου στο ΥΠ.ΠΟ. για 99 χρόνια, κατ΄ επανάληψη της υπάρχουσας αποφάσεως της Διοίκησης της τότε Δημάρχου Μαρίας Ίφου, όπως και όλων των μεταπολιτευτικών και ήδη αειμνήστων Δημάρχων Αχιλλέα Γκουντόπουλου, Λάκη Βαϊρακλιώτη και Τάκη Μπούτη.   

Έτος 2012 – 2016: Ανάθεση από τον Δήμο, σύνταξη από ιδιώτες μελετητές, παραλαβή και έγκριση των σχετικών αναγκαίων τριών (3) μελετών του έργου από τις υπηρεσίες του Δήμου και ακολούθως του ΥΠ.ΠΟ.

Έτος 2017: Πρόσκληση της Ειδικής Γραμματείας διαχείρισης Επιχειρησιακών Προγραμμάτων Ε.Τ.Π.Α. και Τ.Α. του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα 2014 – 2020», για συμμετοχή των ΟΤΑ με βασική προϋπόθεση συμμετοχής την αναβάθμιση δημοτικών κτιρίων επιφανείας άνω των 500 τ.μ. 

Έτος 2017: Προσωπική επιλογή του κτιρίου του πρώην 1ου Δ.Σ. προς υποβολή στο πρόγραμμα, εναγώνια εμβαδομέτρηση του οικοδομήματος, ευτυχής διαπίστωση ότι η επιφάνεια είναι μεγαλύτερη της απαιτούμενης, απόφαση περί έγκρισης υποβολής της προτάσεως προς ένταξη και υποβολή του φακέλου στο πρόγραμμα χρηματοδότησης.

Έτος 2018: Έκδοση αποφάσεως την 21.6.2018 της Γ.Γ. Ευγενίας Φωτονιάτα προς ένταξη του έργου στο πρόγραμμα, με πίστωση  ύψους 1.092.816,00 ευρώ.

Έτος 2018: Δημοπράτηση του έργου από τις υπηρεσίες του Δήμου, με ανοικτό ηλεκτρονικό διαγωνισμό και ανακήρυξη του μειοδότη εργολάβου «ΚΙΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ», με σπουδαία και μεγάλη έκπτωση.

Έτος 2019: Υπογραφή της εργολαβικής συμβάσεως την 19.7.2019 μεταξύ του τότε Δημάρχου Άρη Καραχάλιου και του εργολάβου – κατασκευαστή, με συμβατικό ποσό 394.566,07 ευρώ πλέον ΦΠΑ 24% και χρόνο παράδοσης δέκα οκτώ (18) μηνών.

Έτος 2019: Έναρξη των οικοδομικών εργασιών στις εξωτερικές πλευρές του κτιρίου.

Γίνεται καταφανέστατο το ήδη γνωστό στους συμπολίτες, ότι η συνολική διαδικασία διεκδίκησης και δημοπράτησης του έργου με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση διήρκεσε κατά το σύνολο του διαστήματος των ετών 2011 – 2019, που αντιστοιχεί στο σύνολο της Δημαρχιακής θητείας του γράφοντα την παρούσα τότε Δημάρχου και μη προσκεκλημένου στην πρόσφατη εκδήλωση.

Απέμεινε, στην νέα διοίκηση του Δήμου από τον μήνα Σεπτέμβριο 2019, η εντός δεκαοκτάμηνου εκτέλεση των οικοδομικών εργασιών, η οποία εξαιτίας της δίχρονης διαδικασίας μεταστέγασης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας καθυστέρησε υπέρμετρα περί τα τέσσερα χρόνια και επιπλέον καθυστερεί και αυτή η σύνταξη της μουσειολογικής μελέτης, με την οποία θα καθοριστεί η ακριβής εγκατάσταση των διάσπαρτων αρχαιολογικών ευρημάτων του τόπου μας, η οποία όμως δεν κατέστη δυνατόν να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί μέχρι και σήμερα.

Οφείλω να επισημάνω το πασιφανές, ότι τοπική ιστορία σημαίνει γνώση και πέραν αυτής μνήμη και μάλιστα μνήμη καθαρή και αμόλυντη, ανεπηρέαστη από κάθε μορφής σκοπιμότητα, εμπάθεια ή συμπλέγματα. Δεν περιποιείται κύρος σε όποιον επιχειρεί να λαφυραγωγήσει την τοπική ιστορία. Το ανακαινισμένο πετρόκτιστο οικοδόμημα αποτελεί κόσμημα του τόπου, εμβληματικό δίδυμο τοπόσημο μαζί με εκείνο του Πύργου Καραμίχου, όπου είχαμε αντίστοιχο ιστορικό κατασκευής, αλλά και κατάκτηση της τοπικής κοινωνίας κατόπιν αναμονής δεκαετιών, όπου το ιστορικό κύρος του μνημείου και η πολιτιστική κληρονομία του τόπου επιβάλλεται να συναντηθούν αρμονικά με το σύνολο των δυνάμεών τους και των ανθρώπων της και να λειτουργήσουν με σεβασμό και προς επιστήριξη κάθε σύγχρονης πολιτισμικής δράσης.

Μου δίνεται η ευκαιρία να σημειώσω, επιπλέον, ότι στην τοπική κοινωνία κληροδοτήσαμε και τα έργα της Δημοτικής Πινακοθήκης, την οποία επίσης εγκαινιάσαμε το έτος 2018 στο ευρισκόμενο στο Πολυνέρι «Κονάκι του Κυζιρίδη» και η οποία επίσης παραμένει επί εξαετία κλειδωμένη σε κάποιο χώρο, αναξιοποίητη και απροσπέλαστη στο κοινό. Ιδού και άλλο πεδίο δόξης λαμπρό για τους πολιτιστικούς ιθύνοντες του Δήμου, ευχερώς να την εγκαταστήσουν στην ελεύθερη πλέον αίθουσα του Πολιτιστικού και να την ξανα-εγκαινιάσουν. 

Κλείνοντας και απευθυνόμενος με σεβασμό στους συμπολίτες μου και τους αναγνώστες σας, θέλω να επισημάνω ότι το κείμενο τούτο δημοσιεύω αφενός για να εκφράσω τις απόψεις μου για το σπουδαίο και αναγκαίο έργο του τόπου μας που παραδόθηκε στην τοπική κοινωνία για επανάχρηση ως χώρος αρχαιολογικής συλλογής και αφετέρου για να συμβάλλω στο μέτρο του δυνατού στην ενεργοποίηση της συνείδησης και ως αναγκαία φωνή αφύπνισης καθενός των συμπολιτών μας, κόντρα και απέναντι στον σύγχρονο μαρασμό και την παρακμή του τόπου μας, παρακμή οικονομική, πολιτιστική, αναπτυξιακή και κοινωνικο-ηθική, που βιώνει τελευταία ο καθένας μας και μας αγγίζει όλους.

Αξίωμά μας ότι ο σεβασμός στην παιδαγωγική αξία της πολιτισμικής δράσης και στους ανθρώπους της, προς διαμόρφωση συνειδητοποιημένων πολιτών είναι υποχρέωση όλων μας, κυρίαρχα των ταγών του τόπου.

Φάρσαλα, 24.7.2025

Ο Δήμαρχος Φαρσάλων (2011 – 2019) 

Άρης Καραχάλιος