Για τους μεγάλους οφειλέτες, προκρίνεται η χρήση του εξωδικαστικού μηχανισμού, που παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία και δυνατότητα μακροχρόνιων ρυθμίσεων.
Εντός Αυγούστου θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για να μπουν ιδιωτικές εταιρείες στην αποπληρωμή των οφειλών προς τον ΕΦΚΑ. Ειδικότερα ιδιωτικές εταιρείες θα στηρίξουν την ενίσχυση της εισπραξιμότητας των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών, οι οποίες αγγίζουν τα 50 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες το νέο σχήμα προβλέπει τη σύμπραξη με ιδιώτες συμβούλους ή κοινοπραξίες εταιρειών, που θα έχουν ρόλο υποστηρικτικό προς τον ΕΦΚΑ και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), με αρμοδιότητα την πρόταση στοχευμένων, εξατομικευμένων ρυθμίσεων χρεών ανάλογα με το προφίλ του οφειλέτη. Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη, το έργο ξεπερνά τα 100 εκατ. ευρώ και δεν θα δοθεί σε μια εταιρεία, αλλά σε περισσότερες που πληρούν τα κριτήρια ανάληψης του έργου. Για παράδειγμα θα πρέπει να συμπράξουν μεγάλες εταιρείες πληροφορικής, οι λεγόμενες «Big Four» λογιστικές εταιρείες – Deloitte, PwC, KPMG και EY κ.α.
Η διαχείριση των ρυθμίσεων θα αφορά κυρίως μικρούς οφειλέτες, για τους οποίους εξετάζεται η δυνατότητα αποπληρωμής έως και σε 120 δόσεις, εφόσον προσφέρονται σχετικές εξασφαλίσεις (όπως ακίνητη περιουσία). Για τους μεγάλους οφειλέτες, προκρίνεται η χρήση του εξωδικαστικού μηχανισμού, που παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία και δυνατότητα μακροχρόνιων ρυθμίσεων.
Σημειώνεται ότι οι ιδιώτες δεν θα εμπλέκονται καθόλου στην ίδια την είσπραξη των οφειλών –η οποία παραμένει αποκλειστική αρμοδιότητα του ΚΕΑΟ– αλλά θα συμβάλουν στην ανάλυση, κατηγοριοποίηση και υποβολή προτάσεων για αποδοτικές ρυθμίσεις, με βάση τη διεθνή εμπειρία και εξειδικευμένα εργαλεία αξιολόγησης κινδύνου.
Σήμερα ούτε ο ΕΦΚΑ ούτε το ΚΕΑΟ έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν ρυθμίσεις χρεών σε ατομικό επίπεδο, γιατί υπάρχει το γενικό πλαίσιο των ρυθμίσεων του κράτους που πρέπει να είναι ίδιες για όλους και, εν προκειμένω, για χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία είναι έως 24 δόσεις. Με το νέο πλαίσιο, οι ιδιώτες θα μπορούν να εισηγούνται εξατομικευμένες ρυθμίσεις χρεών, με κριτήρια τη συναλλακτική συμπεριφορά του οφειλέτη, τα οικονομικά στοιχεία της επιχείρησής του, την προοπτική βιωσιμότητας μετά την ελάφρυνση των χρεών κ.λπ.
Μεταξύ των ενεργειών στις οποίες θα μπορούν να προβούν οι ιδιώτες θα είναι η εκκαθάριση του χαρτοφυλακίου οφειλετών, η αποτύπωση της πραγματικής οικονομικής κατάστασης των αξιώσεων του ΕΦΚΑ, η έγκαιρη ανίχνευση καθυστερήσεων, η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας αλλά και ο σχεδιασμός στρατηγικών είσπραξης.
Από τα περίπου 50 δισ. ευρώ που είναι οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τα 32 δισεκατομμύρια ευρώ είναι κύριες οφειλές και 18 δισ. ευρώ προσαυξήσεις. Με την εμπλοκή των ιδιωτών, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα εξεταστούν και προτάσεις για το κούρεμα ή το πάγωμα των προσαυξήσεων, καθώς στην πράξη δυσχεραίνουν την ανάκτηση χρεών. Ο μηχανισμός των προσαυξήσεων λειτουργεί με τέτοιον τρόπο που μπορεί να καταστήσει μια οφειλή ανεπίδεκτη είσπραξης, όχι επειδή ένας οφειλέτης θα προσθέσει καινούργιο χρέος, αλλά μόνο και μόνο επειδή το παλιό χρέος με τις προσαυξήσεις ανατοκίζεται διαρκώς με ετήσιο επιτόκιο 8,5%. Αυτός ο ανατοκισμός ισχύει από το 2013 και δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός. Για αυτόν τον λόγο τα χρέη αυξάνονται με μικρότερο ρυθμό από τον ρυθμό με τον οποίο ανεβαίνουν οι προσαυξήσεις.
Το πρόβλημα των προσαυξήσεων φαίνεται και από το γεγονός ότι περίπου 10 δισ. ευρώ από τα χρέη των 50 δισ. ευρώ χαρακτηρίζονται ανεπίδεκτα είσπραξης, παρόλο που παραμένουν στη λίστα οφειλών του ΚΕΑΟ.
Σε ετήσια βάση, το ΚΕΑΟ καταφέρνει να εισπράξει περίπου 2 δισ. ευρώ, ενώ στελέχη του ΕΦΚΑ εκτιμούν ότι με τη συμβολή ιδιωτών, το ποσό αυτό θα μπορούσε να διπλασιαστεί. Ο φιλόδοξος στόχος που τίθεται για τα επόμενα χρόνια είναι η προσέγγιση των 4 δισ. ευρώ ετησίως σε εισπράξεις, κάτι που απαιτεί νέες προσεγγίσεις και μηχανισμούς.
Ποιοι θα αναλάβουν – ποιοι εξαιρούνται
Σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες, οι ιδιωτικές εταιρείες που θα συμμετάσχουν στον διαγωνισμό θα πρέπει να πληρούν αυστηρά κριτήρια εμπειρίας, τεχνογνωσίας και διαφάνειας. Η επιλογή δεν θα αφορά εισπρακτικές εταιρείες ή δικηγορικά γραφεία που ασκούν πίεση για είσπραξη οφειλών, αλλά συμβουλευτικές ή τεχνικές εταιρείες, με εμπειρία σε θέματα διαχείρισης χαρτοφυλακίων, αξιολόγησης κινδύνου και σχεδιασμού αποδοτικών μηχανισμών είσπραξης.
Επιπλέον, προβλέπεται η αυστηρή εποπτεία από τον ΕΦΚΑ και το υπουργείο Εργασίας, με συγκεκριμένους στόχους απόδοσης, αξιολόγηση και ρήτρες μη συμμόρφωσης, ώστε να εξασφαλιστεί η νομιμότητα και η κοινωνική αποδοχή του εγχειρήματος.
Η αλήθεια των αριθμών
Το χρέος που έχει συσσωρευτεί στο ΚΕΑΟ, κατά το α’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ανήλθε στα 49,73 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 29,7 δισ. ευρώ είναι κύρια οφειλή και τα υπόλοιπα 20,02 δισ. ευρώ προέρχονται από πρόσθετα τέλη. Μόλις 1 στα 10 ευρώ οφειλών προς τον ΕΦΚΑ είναι ρυθμισμένο, ενώ άλλα 2 ευρώ θεωρούνται σχεδόν αδύνατον να εισπραχθούν.
Το συνολικό χρέος, μέσα σε ένα τρίμηνο, από τα 49,28 δισ. ευρώ, που είχε υπολογιστεί στα τέλη Δεκεμβρίου 2024, αυξήθηκε κατά 443.587.034 ευρώ, φτάνοντας στα 49,73 δισ. ευρώ. Η μεταβολή αυτή προήλθε κυρίως από αύξηση στα πρόσθετα τέλη κατά 370.778.476 ευρώ. Άρα, η αύξηση στο κεφάλαιο του χρέους ήταν αισθητά μικρότερη, ακριβέστερα κατά 72.808.558 ευρώ.
Οι ρυθμίσεις που παραμένουν ενεργές ανέρχονται σε 318.662 και το ποσό των οφειλών που έχει ενταχθεί φτάνει τα 4,84 δισ. ευρώ, μόλις το 10% του συνόλου, που ανέρχεται στα 49,73 δισ. ευρώ.
Τα στοιχεία της έκθεσης του α’ τριμήνου της τρέχουσας χρονιάς, που συνέταξαν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΚΕΑΟ, δείχνουν πως το ποσό χρέους προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία που δεν εισπράχθηκε ανήλθε στα 20,72 δισ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι είχε ενταχθεί σε κάποια ρύθμιση, αφού οι οφειλέτες (φυσικά και νομικά πρόσωπα) έθεσαν εαυτόν εκτός διαδικασίας.
Πρόκειται για το 51,6% του συνόλου του χρέους που έχει συσσωρευτεί στο ΚΕΑΟ (49,73 δισ. ευρώ) και ουσιαστικά για να εισπραχθεί θα πρέπει είτε να ρυθμιστεί εκ νέου είτε να εξοφληθεί άπαξ από τους οφειλέτες. Διαφορετικά, θα προκληθεί η ενεργοποίηση των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης (π.χ. κατασχέσεις ακινήτων, τραπεζικών λογαριασμών).
Τα στοιχεία δείχνουν ότι εντός ρύθμισης είχε βρεθεί, αθροιστικά, ποσό χρέους 29,34 δισ. ευρώ. Όμως, το 70,62% του ρυθμισμένου ποσού, δηλαδή τα 20,72 δισ. ευρώ, βγήκαν εκτός διαδικασίας, καθώς οι οφειλέτες δεν κατάφεραν να ανταποκριθούν στους όρους των ρυθμίσεων. Αυτό σημαίνει ότι δεν κατέβαλαν εμπρόθεσμα ή δεν κατέβαλαν καθόλου τουλάχιστον δύο μηνιαίες δόσεις, ή δεν κατάφεραν παράλληλα να καταβάλουν εμπρόθεσμα τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές.
Σε 1.546.235 μητρώα οφειλετών έχει καταγραφεί ότι χρωστούν έως 15.000 ευρώ έκαστος. Περίπου 6,33 δισ. ευρώ δεν μπορεί να εισπραχθεί ούτε από τη ρύθμιση των 24 δόσεων, ούτε με εφάπαξ εξόφληση, ούτε με την απειλή λήψης αναγκαστικών μέτρων, παρά το γεγονός ότι ανήκει σε μικροοφειλέτες. Στην ίδια κατηγορία θα μπορούσαν να ενταχθούν και άλλα 318.296 μητρώα οφειλετών, με χρέος από 15.001 έως 30.000 ευρώ. Από το άθροισμα αυτών των δύο κατηγοριών προκύπτει ότι 1.864.531 οφειλέτες (ποσοστό 87,78%) έχουν οφειλή έως 30.000 ευρώ.
Πηγή: dnews.gr
