Την προκλητική αδράνεια της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ) – της Ανεξάρτητης Αρχής που έχει ως σκοπό τη διαφύλαξη της νομιμότητας και της διαφάνειας στο κράτος- απέναντι στο τεράστιο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ ενώ της είχαν ήδη κοινοποιηθεί σχετικές καταγγελίες, φέρνει στη Βουλή η Τομεάρχης Δικαιοσύνης Θεσμών και Διαφάνειας ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και Βουλευτής Λάρισας Ευαγγελία Λιακούλη, με ερώτηση που κατέθεσε προς τον Υπουργό Εσωτερικών μαζί με τους συναδέλφους της Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Νάντια Γιαννακοπούλου, Παναγιώτη Δουδωνή, Γιώργο Μουλκιώτη και Απόστολο Πάνα.
Όπως επισημαίνουν οι Ε. Λιακούλη και οι συνάδελφοί της Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ στην ερώτησή τους, «το μείζον σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, εξέθεσε την χώρα διεθνώς και στοιχίζει πολύ σημαντική απώλεια κοινοτικών πόρων, τεράστια ζημία στον πρωτογενή τομέα, στην οικονομία και την αξιοπιστία της χώρας. Την ίδια ώρα, σοβαρά ερωτήματα προκύπτουν για τον ρόλο της Ανώτατης Ελεγκτικής Αρχής της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, ως προς τις καταγγελίες/αναφορές που έλαβε για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και για την πρωτοφανή απραξία που επέδειξε η διοίκησή της (για την επικεφαλής της οποίας μάλιστα, η Κυβέρνηση επέλεξε μέχρι και τροποποίηση των βασικών κριτηρίων της θέσης, προκειμένου να καταστεί δυνατό να την τοποθετήσει).
Συγκεκριμένα, ήδη από το 2021 στον ΟΠΕΚΕΠΕ είχαν υποβληθεί καταγγελίες, που αφορούσαν αιτήσεις επιδότησης για ανύπαρκτες ή μη επιλέξιμες εκτάσεις, με χρήση πλασματικών στοιχείων, υποβολή δικαιολογητικών από Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) που εμφανίζονταν να δραστηριοποιούνται σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Ειδικότερα, οι καταγγελίες που υπεβλήθησαν στον ΟΠΕΚΕΠΕ και αφορούσαν σε πρώτη φάση περίπου 1.300 περιπτώσεις, που φέρονταν να είχαν καταθέσει αιτήσεις για τη λήψη εθνικού αποθέματος με βοσκοτόπια χωρίς ζώα, ύψους 32 εκατ. Ευρώ, κοινοποιήθηκαν στην υπέρτατη ελεγκτική αρχή, στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Αυτό πιστοποιεί η από 26.10.2022 έκθεση εσωτερικού ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ που διενεργήθηκε τον Ιούνιο του 2022, κατόπιν της με αριθμό 37372/3.6.2022 εντολής και αναφέροντας ρητά στην πρώτη σελίδα της, ότι οι καταγγελίες κοινοποιήθηκαν στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας».
Οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ σημειώνουν ότι παρά τις καταγγελίες, η τότε διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ προχώρησε στην πληρωμή των περισσοτέρων από τους 1.300 αιτούντες για εθνικό απόθεμα, ενώ η Εθνική Αρχή Διαφάνειας δεν προκύπτει ότι πραγματοποίησε τον παραμικρό έλεγχο ή παρέμβαση στο θέμα, παρά το γεγονός ότι είναι ρητά κατονομαζόμενη στους αποδέκτες των καταγγελιών και μάλιστα με εντολή για διοικητικό έλεγχο. Η ΕΑΔ δεν προχώρησε σε κανέναν αυτεπάγγελτο διοικητικό έλεγχο, δεν τοποθετήθηκε δημόσια και ουδέποτε ενημέρωσε τη Βουλή ή την κοινωνία για την ύπαρξη αυτών των καταγγελιών ή των επόμενων που ακολούθησαν κατά τα έτη 2022, 2023, 2024 και οι περισσότερες ήδη από αυτές, είναι σε στάδιο εκδίκασης στα ελληνικά δικαστήρια.
«Όταν με βάση τον ιδρυτικό Νόμο της ΕΑΔ άρθρο 83 παρ 2 , περ. 2, η ΕΑΔ είχε την πλήρη αρμοδιότητα και μάλιστα αυτεπαγγέλτως να διενεργήσει ελέγχους επιθεωρήσεις και έρευνες στον ΟΠΕΚΕΠΕ, η σιωπή της είναι εκκωφαντική και εγείρει εύλογα ερωτήματα για τη λειτουργία της και –κυρίως, την ανεξαρτησία της», τονίζουν οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, σημειώνοντας περαιτέρω ότι «όταν για την Αναπληρώτρια Διοικήτρια της ΕΑΔ σύμφωνα με το άρθρο 95 (παρ 3) και 96 (παρ 11,α) απέρρεε η ειδικότερη ιδιότητά της ως Προϊσταμένης της Μονάδας Επιθεωρήσεων και Ελέγχων να διενεργήσει με απόφασή της αυτεπαγγέλτως ελέγχους για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, διερωτάται κανείς, αν είναι τελικά η ΕΑΔ- Ανώτατη Αρχή Διαφάνειας και Αξιοκρατίας ή αν προωθεί συστηματικά την αδιαφάνεια και τη συγκάλυψη ημετέρων και αρεστών».
Με τα δεδομένα αυτά, οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ υπογραμμίζουν ότι η έλλειψη δράσης από την πλευρά της ΕΑΔ, προκαλεί έντονη πολιτική και κοινωνική ανησυχία, καθώς η αδράνεια αυτή, υπονομεύει την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς και αφήνει ατιμώρητες σοβαρές παραβάσεις. Η δε άμεση διερεύνηση και ενεργοποίηση των μηχανισμών ελέγχου από την Αρχή και το Υπουργείο Εσωτερικών, ώστε να αποδοθούν ευθύνες και να αποκατασταθεί η διαφάνεια, είναι θεμελιώδης υποχρέωση της ανεξάρτητης αρχής.
Καταλήγοντας, η Ε. Λιακούλη και οι συνάδελφοί της Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ σημειώνουν ότι η αδράνεια της ΕΑΔ στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, θέτει κρίσιμα ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα των θεσμών καταπολέμησης της διαφθοράς στη χώρα, εντείνοντας την απαίτηση για ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου και λογοδοσίας και ρωτούν τον αρμόδιο Υπουργό:
«Πόσες καταγγελίες συνολικά έλαβε η ΕΑΔ για θέματα του ΟΠΕΚΕΠΕ και για ποια έτη;
Πώς διαχειρίστηκαν στην ΕΑΔ τις καταγγελίες για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, καθώς η ΕΑΔ είναι υπεύθυνη για την υποδοχή, επεξεργασία, αξιολόγηση και την κατά περίπτωση διερεύνηση ή αρχειοθέτηση καταγγελιών που σχετίζονται με τις αρμοδιότητες της Αρχής καθώς και επί υποθέσεων απάτης και διαφθοράς στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, όπως επίσης αντίστοιχων καταγγελιών ή αναφορών που αφορούν σε συγχρηματοδοτούμενα, διακρατικά και λοιπά έργα και προγράμματα (Ν.4622/2019, άρθρο. 83, παρ 2, περίπτωση ιστ).;
Ποιους ελέγχους πραγματοποίησε η ΕΑΔ για την διερεύνηση του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ καθώς και των ιδιωτικών φορέων που συναλλάχτηκαν με τον Οργανισμό, δεδομένης της πλήρους αρμοδιότητάς της, όπως ορίζει ο ν4622/2019, άρθρο 83, παρ. 1., αλλά και της αποδεδειγμένης ενημέρωσής της, όπως προκύπτει από την Εσωτερική Έκθεση Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ ;
Πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι πόθεν έσχες των Διοικήσεων και των Υπαλλήλων του ΟΠΕΚΕΠΕ και τι απέδειξαν, καθώς στις αρμοδιότητες της ΕΑΔ ανήκει ο έλεγχος σύμφωνα με τον Ν.4622/2019, αρ. 83, παρ 2, περίπτωση κα, των:
αα) των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης (πόθεν έσχες) των υπόχρεων προς τούτο κατηγοριών προσώπων που περιλαμβάνονται στην αρμοδιότητά της Αρχής,
ββ) της περιουσιακής κατάστασης (πόθεν έσχες) υπαλλήλων, λειτουργών και οργάνων φορέων που υποχρεούται στη δήλωσή τους
Θα παρέμβει το Υπουργείο Εσωτερικών στο συγκεκριμένο ζήτημα, ελέγχοντας την απραξία της ΕΑΔ και αν αυτή συνδέεται με την τοποθέτηση της επιλεγμένης από την Κυβέρνηση προσωρινής διοικήτριας της αρχής, που επίσης φέρεται ότι δεν έπραξε το παραμικρό παρά την αυτεπάγγελτη – ακόμη και με προσωπική της απόφαση, δυνατότητα που είχε για ελέγχους στον ΟΠΕΚΕΠΕ ;
Έχει ζητηθεί από το Υπουργείο Εσωτερικών ή άλλη εποπτεύουσα αρχή η υποβολή εξηγήσεων από την ΕΑΔ για τη στάση της στο συγκεκριμένο ζήτημα;
Υπάρχει πρόθεση τροποποίησης του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της ΕΑΔ, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια, η αποτελεσματικότητα και ο ουσιαστικός έλεγχος των δημόσιων πόρων;
Τέλος, θεωρείτε θεσμικά ανεκτή τη σιωπή της ΕΑΔ απέναντι σε μια καταγγελία τέτοιου εύρους, με σοβαρές ενδείξεις κακοδιαχείρισης ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων; Υπάρχουν προσωπικές ευθύνες των διοικούντων την αρχή»;