Στα Φάρσαλα η Εικόνα της Παναγίας της Πελεκητής

Η Ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Φαρσάλων υποδέχθηκε σήμερα το απόγευμα της Παρασκευής (12/04) την Εικόνα της Παναγίας της Πελεκητής.

Την εικόνα κόμισε ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Αμφιλόχιος Παπανδρέου, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων και Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Παναγίας Πελεκητής.

Η εικόνα θα παραμείνει στο Ιερό Ναό μέχρι την Κυριακή (14/04).

Δείτε βίντεο

Ἱερὰ Μονὴ Παναγίας Πελεκητῆς

Ἱ. Μονὴ Παναγίας Πελεκητῆς, ἐπιβλητικὸ μεταβυζαντινὸ μνημεῖο, εἶναι κτισμένη ἐπάνω σὲ ἕνα ἀπότομο καὶ ὑψηλὸ βράχωμα (1400 μ.) τῆς Πίνδου, ἕνα χιλιόμετρο βορειοδυτικὰ τοῦ χωριοῦ Καρύτσα.

Ὁμοιάζει νὰ κρέμεται κυριολεκτικὰ ἐπάνω ἀπὸ τὸν κόσμο, ἐνῶ κάτω ἀπὸ αὐτὴν ἁπλώνονται πανοραμικὰ τοπία ἄφθαστης ὀμορφιᾶς καὶ ποικιλίας, μὲ ἀποκορύφωμα τὴν γραφικὴ λίμνη Πλαστήρα. Τὴν ἐπωνυμία «Πελεκητή» ὀφείλει στὸ βράχο ἐπάνω στὸν ὁποῖο εἶναι κτισμένη, ποὺ κατὰ τὴν παράδοση «πελεκίσθηκαι» μὲ ξύλινα ἐργαλεῖα, μετὰ ἀπὸ ὑπόδειξη τῆς Κυρίας Θεοτόκου στοὺς τεχνίτες της.

Ἡ ἵδρυση τῆς Μονῆς ἄρχισε πιθανότατα στὰ τέλη τοῦ 15ου αἰῶνος ἀπὸ τὸν Πνευματικὸ Πορφύριο καὶ ὁλοκληρώθηκε τὸ 1529 στὴ σημερινή της μορφὴ ἀπὸ τὸ Νέο Ὁσιομάρτυρα Δαμιανό, ὁ ὁποῖος ἱστορείται ὡς «κτίτωρ» σὲ δύο τοιχογραφίες της. Ἀποτελούμενη ἀπὸ δύο Ναοὺς καὶ ἄλλα πολλὰ κτίσματα (ἡγουμενεῖο, κελλιά, τράπεζα, ἀποθῆκες, κρυφὸ σχολεῖο, κ.ἄ.), ὁμοιάζει μὲ ἀληθινὸ φρούριο.

Τὸ Καθολικὸ εἶναι ὁ κεντρικὸς καὶ ἀρχαιότερος Ναός, ἀφιερωμένος στὴν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου. Εἶναι μονόκλιτη βασιλικὴ μὲ νάρθηκα, στεγασμένη μὲ κυλινδρικὴ καμάρα, μὲ ἐνισχυτικὸ τόξο στὸ μέσο. Σύμφωνα μὲ σχετικὴ ἐπιγραφὴ ποὺ ὑπάρχει ἐντὸς τοῦ Ναοῦ, ἁγιογραφήθηκε τὸ 1654 ἀπὸ τοὺς ἁγιογράφους Ἰωάννη, Νικόλαο Ἱερέα καὶ Ἰάκωβο Ἱερομόναχο.

Ὁ δεύτερος Ναὸς εἶναι ἀφιερωμένος στὴν Παναγία Φανερωμένη. Εἶναι ἀθωνικοῦ ρυθμοῦ, μὲ τροῦλο καὶ πλευρικοὺς χορούς, χωρὶς ἐσωτερικοὺς κίονες. Οἱ τοιχογραφίες, ὅπως προκύπτει ἀπὸ σχετικὴ ἐπιγραφὴ ποὺ ὑπάρχει ἐπάνω ἀπὸ τὴ θύρα εἰσόδου, ἱστορήθηκαν τὸ 1666. Ἀνιστορήθηκαν τὸ 1674 ἀπὸ τοὺς ἁγιογράφους Ἰάκωβο καὶ τὸ γιό του Δημήτριο.

Ἡ Μονὴ γενικῶς διακοσμήθηκε μὲ θαυμάσιες βυζαντινὲς τοιχογραφίες ὑψηλὴς τέχνης, μὲ αὐστηρὲς μορφὲς καὶ ζωηρὰ χρώματα. Εἶναι θαυμαστὲς κυρίως γιὰ τὴν ἀδρὴ ἐκφραστικότητα τῶν ἁγίων ποὺ εἰκονίζονται. Ἰδιαίτερα ἀξιόλογο γιὰ τὴ διακοσμητική του ἁρμονία εἶναι καὶ τὸ ξυλόγλυπτο τέμπλο της. Περίπυστη εἶναι ἡ θαυματουργὸς εἰκόνα τῆς Παναγίας Ὁδηγητρίας.

Μεγάλη ἤταν ἡ αἴγλη της κατὰ τοὺς χρόνους τῆς Τουρκοκρατίας. Ἀναγνωρίσθηκε ὡς Σταυροπηγιακὴ Μονὴ τὸ 1606 ἀπὸ τὸν Οἰκ. Πατριάρχη Ραφαήλ Β’. Ἐντὸς αὐτῆς λειτουργοῦσε κρυφὸ σχολεῖο. Σημαντικὸς ὑπῆρξε καὶ ὁ ἀγῶνας τῶν Μοναχῶν γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Καρύτσας ἀπὸ τοὺς Τούρκους τὸ 1830.

Γιὰ τὴν ἔνδοξη αὐτὴ ἱστορία της, ἔχει ἀνακηρυχθεῖ «Ἱστορικὸ Διατηρητέο Μνημεῖο». Δυστυχῶς ὅμως, ἀπὸ τὸν πλοῦτο τῶν ἐκκλησιαστικῶν κειμηλίων καὶ τῆς σπάνιας βιβλιοθήκης της, ἐλάχιστα σήμερα διασώζονται.Προσφάτως ἔχει ἀνακαινισθεῖ καὶ ἀξιοποιηθεῖ συγκεντρώνοντας πλῆθος προσκυνητῶν, μέσα στὸ φορτισμένο ἀπὸ τὴ λατρεία τόσων αἰώνων, βαθιὰ κατανυκτικὸ περιβάλλον της.

Ἡ Ἱερὰ Μονὴ πανηγυρίζει πέντε φορὲς τὸ χρόνο.

Συγκεκριμένα:

α. στὶς 15 Αὐγούστου, ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου,

β. στίς 23 Αὐγούστου, ἀπόδοσις τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία τιμᾶται ἡ Παναγία ἡ Φανερωμένη, στὴν ὁποία εἶναι ἀφιερωμένος ὁ δεύτερος Ναὸς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς,

γ. στὶς 8 Σεπτεμβρίου, ἑορτὴ τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου,

δ. στὶς 14 Φεβρουαρίου, ἑορτὴ τοῦ ἁγίου καὶ ἐνδόξου ὁσιομάρτυρος Δαμιανοῦ καὶ

ε. στὴν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου, στὴν ὁποία τιμᾶται τὸ Καθολικό τῆς Ἱερᾶς Μονῆς.

Ἡ Ἱερὰ Μονὴ παραμένει ἀνοικτὴ:
Θερινοί μήνες: καθημερινὰ ἀπὸ 10:30΄ π.μ. ἕως 4:00΄ μ.μ.
Χειμερινοί μήνες: Σάββατο καί Κυριακή ἀπὸ 10:30΄ π.μ. ἕως 4:00΄ μ.μ. καθὼς καὶ στὶς μεγάλες ἑορτές.