Της Μαρίας Γαλλιού…
Ξημερώνει η 8η Μάρτη του 2021, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η οποία έχει καταγραφεί στην συλλογική συνείδηση ως ημέρα μνήμης των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών. Ωστόσο, η ημέρα τούτη συναντάται με δύο νέους παραμέτρους, καταλύτες στην όξυνση της έμφυλης διάκρισης: της παγκόσμιας κρίσης της νόσου του covid-19 και του ελληνικού κινήματος #metoo, στη χώρα μας.
Η έμφυλη βία, σε όλες τις μορφές της, είναι μια εκδήλωση των παγιωμένων στερεοτύπων των ρόλων των φύλων και της θέσης τους στις κοινωνίες. Η βία και η παρενόχληση είναι κατακριτέα συμπεριφορά ανά πάσα στιγμή, είτε σε περιόδους ευημερίας είτε σε περιόδους κρίσης. Εντούτοις, ιστορικά ο κίνδυνος βίας και παρενόχλησης διογκώνεται σε περιόδου κρίσης, η τρέχουσα δε πανδημική κρίση του covid -19 αποτελεί θλιβερή επιβεβαίωση της διαπίστωσης αυτής. Οι κακοποιητικές συμπεριφορές στο χώρο εργασίας συνεχίζουν να έχουν συνύφανση με τη διάκριση και την ισότητα των φύλων που σχετίζεται με το καθεστώς αμοιβών, τον επαγγελματισμό διαχωρισμό αλλά και με την εργασιακή εξελικτική πορεία του εργαζομένου. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πανδημική κρίση του covid-19 συνέβαλε στην αύξηση των φαινομένων βίας και παρενόχλησης στον χώρο εργασίας καθότι λόγω των δυσμενών κοινωνικοοικονομικών εξελίξεων, οι υπαρκτοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι πολλαπλασιάζονται και εντείνονται έτι περαιτέρω από την απουσία κατάλληλων προτύπων στα μέτρα ελέγχου και λογοδοσίας.
Όσον αφορά δε, το φαινόμενο της ηθικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας, διαπιστώνεται ότι υφίσταται επιστημονικό και νομικό κενό στην ελληνική έννομη τάξη. Επαναλαμβανόμενες περιπτώσεις, εντασσόμενες στον πυρήνα της ηθικής παρενόχλησης στο εργασιακό περιβάλλον, συνεχώς κλιμακούμενες σε ένταση και συχνότητα, οδηγούν στη γέννηση μιας κοινωνικής παθογένειας που αναστέλλει την παραγωγικότητα σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής. Άλλωστε, η ηθική παρενόχληση πλέον της σεξουαλικής, συνιστά ένα φαινόμενο που οξύνθηκε με τον ερχομό της οικονομικής κρίσης, με τη μείωση των θέσεων εργασίας και την οικονομική αποδυνάμωση του υφιστάμενου εργατικού δυναμικού.
Προς τούτο, ουσιαστικό βήμα προς την οικοδόμηση ενός ασφαλέστερου και δικαιότερου εργασιακού περιβάλλοντος χωρίς αποκλίσεις και περιορισμούς συνιστά η επικύρωση και η άμεση εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας ΔΟΕ C -190. Τούτη είναι εξαιρετικά σημαντική αφενός γιατί αποτελεί την πρώτη διεθνή σύμβαση, αναγνωρίζοντας ρητά το δικαίωμα σε εργασία χωρίς βία και παρενόχληση και αφετέρου γιατί αναγνωρίζει την σεξουαλική παρενόχληση και την παρενόχληση λόγω φύλου στην εργασία ως μορφές έμφυλης βίας, που επηρεάζουν δυσανάλογα τις γυναίκες. Πρωταρχική επιδίωξη είναι η προστασία της υγείας και της ασφαλείας των εργαζομένων και της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικώνόσον αφορά τις ευκαιρίες στην αγορά εργασίας και τη μεταχείριση στην εργασία, καθώς και τη θέσπιση μέτρων για τη διασφάλιση της εφαρμογής της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης. Καλύπτει μάλιστα, τη βία και την παρενόχληση όχι μόνον στο χώρο εργασίας αυτόν καθαυτόν, αλλά και σε κάθε χώρο ή περίσταση, που σχετίζεται με την εργασία. Ρυθμίζει επιπρόσθετα και για πρώτη φορά τις επιπτώσεις της ενδοοικογενειακής βίας στον κόσμο της εργασίας.
Ως εκ τούτου, τα νομικά τούτα κείμενα πρέπει ταχέως να ενσωματωθούν στην ελληνική έννομη τάξη, να ενισχύσουν το νομικό μας οπλοστάσιο και να αποτελέσουν ισχυρά εργαλεία χάραξης πολιτικής για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης στο χώρο εργασίας. Οι εργοδότες εξάλλου, πρέπει να επιζητούν τη λήψη μέτρων για την προάσπιση της επαγγελματικής ασφάλειας, παρέχοντας επαρκή στήριξη των θυμάτων βίας και παρενόχλησης στο χώρο εργασίας.
Είναι απολύτως προφανές ότι αποτελεί αναγκαιότητα η ισότητα των φύλων και η ενδυνάμωση της θέσης της γυναίκας με την επακόλουθη σφυρηλάτηση ισχυρών γυναικών, άνευ των οποίων η κοινωνική και οικονομική ανάκαμψη θα παρέμεναν ατελείς και ατελέσφορες. Τα υγιή κύταρρα συνθέτουν μια υγιή κοινωνία. Είναι καθήκον και ευθύνη μας να διασφαλίσουμε ότι οι διαφορετικές αλλά αλληλοσυμπληρούμενες ανάγκες όλων των φύλων λαμβάνονται υπόψη, τη στιγμή που η κοινωνία έχει ανάγκη μια ισχυρή, ανθεκτική παραγωγικότητα στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της νόσου COVID-19, ώστε να αντιμετωπισθεί η επελθούσα κοινωνική και οικονομική κρίση. Η επιδίωξη της ισότητα των φύλων και της ενίσχυσης της θέσης των γυναικών στο κοινωνικό γίγνεσθαι μπορεί να οικοδομήσει μια πιο ανθεκτική, πιο δίκαιη και περισσότερη ενδυναμωμένη κοινωνία, πραγματώνοντας την 8ηΜαρτίου.
Η Μαρία Ι. Γαλλιού είναι Δικηγόρος και Υποψήφια Βουλευτής Ν. Λάρισας