Του Βασίλη Κόκκαλη*
Αν κάνουμε μια ιστορική αναδρομή, η γη αποτελούσε τη βασική «αποθήκη» του πλούτου και των αξιών σε καλούς και κακούς οικονομικά καιρούς. Σήμερα, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα τόσο των δεικτών διεθνών χρηματιστηρίων, όσο και της γενικότερης ανασφάλειας των πολιτών της παγκόσμιας κοινότητας για την επόμενη ημέρα, η αγροτική γη θα αποδείξει ακόμη μια φορά ότι αποτελεί τη βαριά μετοχή του real estate.
Πολλοί επενδυτές θα ενδιαφερθούν άμεσα να εμπλουτίσουν ακόμη περισσότερο τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια τους με καλλιεργήσιμες εκτάσεις, διότι προσφέρουν ιδιαίτερα ελκυστικά χαρακτηριστικά.
Ιστορικά, οι γεωργικές εκτάσεις έχουν επανειλημμένα αποδείξει ότι προσφέρουν καλές αποδόσεις σε περιόδους αβεβαιότητας της αγοράς. Η δυνατότητα «αντιστάθμισης του κινδύνου ύφεσης» των γεωργικών εκτάσεων είναι ιδιαίτερα ελκυστική για τους επενδυτές που ανησυχούν ήδη για τη δύναμη και τη βιωσιμότητα της «παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης».
Παρόλο που η γεωργική γη υπάγεται στη γενική ταξινόμηση των ακινήτων, έχει ορισμένα μοναδικά χαρακτηριστικά. Τα χαρακτηριστικά αυτά έχουν προστατεύσει τις γεωργικές εκτάσεις από την ακραία πτώση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων που παρατηρούνται στην εμπορική και οικιστική ιδιοκτησία κατά την πρόσφατη οικονομική κρίση.
Θεμελιώδη όρια στην προσφορά – Σε αντίθεση με άλλες μορφές ακινήτων όπου η προσφορά στην αγορά μπορεί να αυξηθεί τεχνητά με την κατασκευή νέων μονάδων, η προσφορά αγροτικής γης καθορίζεται εγγενώς.
Ανθεκτική και αυξανόμενη ζήτηση – Η ζήτηση τροφίμων είναι εξαιρετικά ανελαστική όσον αφορά τις τιμές:
Ανεξάρτητα από τις οικονομικές συνθήκες, οι άνθρωποι πρέπει να τρώνε. Οι τιμές των τροφίμων είναι επίσης ένας από τους τομείς όπου ο αυξανόμενος πλούτος των καταναλωτών αναδυόμενων αγορών καταγράφεται πιο άμεσα.
Τιμή / Κέρδη και Απόδοση – Κατά γενικό κανόνα, οι τιμές της γεωργικής γης υποστηρίζονται από τα κέρδη που προέρχονται από το ίδιο το περιουσιακό στοιχείο.
Άλλωστε, τα στοιχεία για την επενδυτική αυτή τάση, παγκοσμίως, είναι συγκλονιστικά. Οι αποδόσεις των επενδύσεων στην αγροτική γη , ανέρχονται έως και σε 30% από την εκμετάλλευσή τους χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι υπεραξίες της γης που δημιουργούνται και η προοπτικά αυξανόμενη ζήτηση για αγροτικά προϊόντα που μπορούν να πολλαπλασιάσουν την απόδοση ιδίων κεφαλαίων.
Σε άρθρο του ο Mike Adams αναφέρει ότι οποιαδήποτε επένδυση έχει να κάνει με τα τρόφιμα αποτελεί επένδυση στο μέλλον, ενώ παραθέτει δήλωση του Jim Rogers, «έχω πολλάκις πει ότι μία από τις καλύτερες επενδύσεις παγκοσμίως θα είναι η αγροτική γη». Καταλήγοντας αναφέρει, «δεν μπορούμε να καλλιεργήσουμε χρυσό. Δεν μπορούμε να τυπώσουμε το δικό μας νόμισμα. Όμως μπορούμε να καλλιεργήσουμε κάτι που είναι μεγαλύτερης αξίας από τον χρυσό και τα λεφτά: το Φαγητό!».
Πολλά περισσότερα φαίνεται να γνώριζαν οι προηγούμενες γενιές Ελλήνων από τους οικονομικούς αναλυτές και διαχειριστές κεφαλαίων της τελευταίας δεκαετίας. «Σπίτι όσο χωρείς και χωράφι όσο μπορείς» έλεγαν στα παιδιά τους στις αρχές του 1960 και τώρα μάλλον είναι για ακόμη μια φορά, η καταλληλότερη στιγμή να θυμηθούμε τη λαϊκή αυτή ρήση.
– Γι’ αυτό και η επόμενη ημέρα – μετά την πανδημία – πρέπει να βρει την χώρα μας με τον πρωτογενή τομέα πρωταγωνιστή στην παραγωγική ανασυγκρότηση της πατρίδας μας.
Χωρίς περιστροφές και δικαιολογίες, χωρίς καθυστερήσεις οφείλει η κυβέρνηση:
- Να «απελευθερώσει» από τα πανωτόκια και τις υποθήκες της πρώην ΑΤΕ χιλιάδες στρέμματα ελληνικής γης.
- Να χρηματοδοτήσει την αγορά γης από νέους ανθρώπους.
- Να δώσει ρεαλιστικά κίνητρα στον ενεργό και επαγγελματία αγρότη να γίνει πιο ανταγωνιστικός, σε συνεργασία και με την έμπρακτη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ήρθε η ώρα να εκμεταλλευτούμε το μοναδικό – ίσως – πλεονέκτημα που διαθέτουμε ως χώρα την γη μας, όχι μόνο ως επενδυτική δραστηριότητα αλλά κυρίως ως παραγωγή της απαιτούμενης αυτάρκειας της κοινωνίας μας η οποία παραγωγή θα δώσει προστιθέμενη αξία και σε άλλους τομείς (μεταποίηση, βιομηχανία) Επιστροφή στην… γη, λοιπόν.
* Ο Βασίλης Κόκκαλης είναι βουλευτής Λάρισας, αναπληρωτής τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ, πρώην υφυπουργός