Γράφει ο Eumilos…
Ο νέος ασφαλιστικός νόμος, Ν.4670/20 (ΦΕΚ 43/ΤΑ/28.02.2020), ψηφίστηκε στο Κοινοβούλιο και άρχισε ήδη να ισχύει από 1/1/20. Αναμένεται η έκδοση μιας σειράς από εγκυκλίους (μέχρι σήμερα εκδόθηκε μόνο η 3/20 ΕΦΚΑ εγκύκλιος) και αποφάσεις για να ερμηνευτούν διάφορα ζητήματα, ούτως ώστε, να εφαρμοστεί χωρίς προβλήματα, να κατανοηθεί από όλα μέρη, τόσο για τις εισπραττόμενες εισφορές, αλλά και για τις παρεχόμενες συντάξεις.
Στο σημείωμα αυτό θα εξετάσουμε τις αλλαγές που επέφερε ο νέος νόμος, που αποκαλείται και νόμος “Βρούτση”, με το άρθρο 27 που τροποποιεί το άρθρο 20 του ν. 3487/16. Επίσης θα αναφερθούμε στο τι ίσχυε και μέχρι 31/12/19 με τον προηγούμενο νόμο Ν.3487/16, νόμος “Κατρούγκαλου”, σχετικά με την απασχόληση των συνταξιούχων, και γενικά αναδειχθούν οι διαφορές που επήλθαν.
Ι. Τι ισχύει για τους συνταξιούχους από 1/1/20 με τον νέο νόμο Ν. 4670/20
1. Κατ αρχήν, ο ΕΦΚΑ, έγινε e-ΕΦΚΑ, «Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α)», αφού στον e-Ε.Φ.Κ.Α. εντάσσεται από 1-3-2020 και το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.), το οποίο και καταργείται.
2. Δήλωση ανάληψης απασχόλησης Οι συνταξιούχοι γενικά υποχρεούνται, πριν αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν, να δηλώσουν τούτο στον Ε.Φ.Κ.Α.,
3. Πρόστιμο. Παράλειψη της εν λόγω δήλωσης συνεπάγεται καταλογισμό σε βάρος του συνταξιούχου ποσού ίσου με το ύψος δώδεκα (12)μηνιαίων συντάξεων!.
4. Περικοπή σύνταξης 30%. Σε απασχόληση τώρα των συνταξιούχων, οι συντάξεις κύριες και επικουρικές καταβάλλονται μειωμένες κατά ποσοστό 30% για όσο χρονικό διάστημα απασχολούνται ή διατηρούν την ιδιότητα ή τη δραστηριότητα.
5.Κατ’ εξαίρεση δεν μειώνεται το ποσόν της σύνταξης:
α. Για τους συνταξιούχων του ΟΓΑ εφόσον ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ.
β. Των συνταξιούχων του Δημοσίου, ΟΑΕΕ, εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων, πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώγ) Επίσης δεν μειώνεται 30% και σε συντάξεις όπως: των ψυχικά ασθενών, όσων λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα, η σύνταξη των πολύτεκνων, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία, κλπ . Είναι συνολικά 8 περιπτώσεις. . (περισσότερα και για όλες τις εξαιρέσεις στο άρθρο το 27 του νέου νόμου 4670/20)
6.Συνταξιούχοι σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Επίσης αναστέλλεται η σύνταξη για συνταξιούχους που δεν έχουν συμπληρώσει το 61ο έτος της ηλικίας τους έως και τις 28/2/21 και το 62ο από 1/3/22, όταν αποκτούν ιδιότητα σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης υποχρεωτικά υπακτέα σε ασφάλιση του ΕΦΚΑ..
7.Εισφορές Συνταξιούχων.
Οι συνταξιούχοι που απασχολούνται και για το διάστημα αυτό θα καταβάλλουν :
*Αν απασχολούνται ως μισθωτοί, εισφορές μισθωτών (αρθ. 38)
*Αν απασχολούνται ως επαγγελματίες, εισφορές μη μισθωτών (άρθ.39)
*Αν η δραστηριότητα υπάγεται στον ΟΓΑ, εισφορές ΟΓΑ (άρθ.40)
Ενώ φαίνεται ότι το τοπίο σχετικά με την περικοπή συντάξεων έχει ξεκαθαρίσει, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τις εισφορές, αν δηλαδή ο συνταξιούχος που έχει και αγροτικό εισόδημα, θα επιβαρύνεται με εισφορές ή όχι. Αναμένονται οδηγίες από τον ΕΦΚΑ οι οποίες μάλιστα και καθυστέρησαν. Με την εγκύκλιο 3/20 του ΕΦΚΑ δίδονται ελάχιστες οδηγίες…. και χωρίς παραδείγματα…
Ειδικότερα ζητήματα που τίθενται και οι απαντήσεις:
α. Ο Συνταξιούχος γήρατος ΟΓΑ, με αγροτικό εισόδημα ενταγμένος στο ειδικό ή στο κανονικό καθεστώς θα καταβάλλει εισφορές από 1/1/2020;
Απάντηση: Δεν θέλουμε να γίνουμε προφήτες, Θεωρούμε μάλλον όχι.
β. Ο Συνταξιούχος γήρατος Δημοσίου, ΙΚΑ, ΤΕΒΕ κλπ, με αγροτικό εισόδημα ενταγμένος στο ειδικό ή στο κανονικό καθεστώς θα καταβάλλει εισφορές από 1/1/2020;
Απάντηση : Υπάρχει η περίπτωση να απαιτήσει κατ’ ελάχιστον τις εισφορές της δεύτερης κατηγορίας των αγροτών, οπότε μάλλον δεν θα πληρώσει, αν το ποσό των εισφορών της σύνταξης είναι τουλάχιστον 144,00€. Εκτός και αν ορισθεί και συνδεθεί με κάποιο ελάχιστο ποσό αγροτικού εισοδήματος, όπως ορίστηκε μόνο στην περικοπή σύνταξης, ‘όπου και θεσπίστηκε αγροτικό εισόδημα μέχρι του ποσού των 10.000,00, (Εν προκειμένω κατ΄ αναλογία με τον παλαιό νόμο, που όριζε το ποσό των 4.923,12€, βλ στην επόμενη παράγραφο). Σε κάθε περίπτωση ο νέος νόμος για τους συνταξιούχους που δεν προέρχονται από τον ΟΓΑ, δεν προβλέπει κάποιο όριο για τις εισφορές. Παράλειψη ή ηθελημένο!! Οι πληροφορίες λένε ότι υπήρξαν προτάσεις μέχρι του ποσού των 5.000,00, αλλά δεν έγινε τίποτε.. αναμένουμε λοιπόν…
Ανακεφαλαίωση το τι ισχύει με τον νέο νόμο
α. Συνταξιούχοι ΟΓΑ με αγροτικό εισόδημα, δεν έχουν περικοπή 30%, ούτε και εισφορές.
β. Συνταξιούχοι άλλων ταμείων με αγροτικό εισόδημα, περικοπή σύνταξης 30% αν το αγροτικό εισόδημα είναι μεγαλύτερο από 10.000,00. Για τις εισφορές αναμένεται λύση ….μάλλον πληρώνουν…
ΙΙ. Τι ίσχυε για τους συνταξιούχους μέχρι 31/12/19. (παλαιός νόμος)
1. Δήλωση ανάληψης απασχόλησης Οι συνταξιούχοι υποχρεούνται πριν αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν να δηλώσουν τούτο στον Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και στο ΕΤΕΑ από τον οποίο συνταξιοδοτούνται.
2. Πρόστιμο. Παράλειψη της δήλωσης συνεπάγεται καταλογισμό σε βάρος του συνταξιούχου του ποσού που έπρεπε να του παρακρατηθεί, κατά το χρονικό διάστημα της εργασίας του, που επιβαρύνεται με ετήσιο επιτόκιο 4,56%, ο δε Ε.Φ.Κ.Α. δικαιούται να συμψηφίζει το ποσό με μελλοντικές συντάξεις και μέχρι του ύψους του 1/4 της συντάξεως.
3. Σε απασχόληση τώρα των συνταξιούχων, οι συντάξεις κύριες και επικουρικές καταβάλλονται μειωμένες σε ποσοστό 60% για όσο χρόνο απασχολούνται ή διατηρούν την ιδιότητα ή την δραστηριότητα
Τι προέβλεπε ο παλαιός νόμος για τη μείωση στο ποσό της σύνταξης:
α. Συνταξιούχοι ΟΓΑ με αγροτικό εισόδημα:
α.α. Συνταξιούχοι ΟΓΑ με αγροτικό εισόδημα. Η μείωση 60% της σύνταξης θα γίνονταν από 1/1/2025. Ειδικότερα, στις περιπτώσεις συνταξιούχων του πρώην ΟΓΑ από 1-1-2017 και μετά, που συνεχίζουν να ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα για την οποία υφίσταται υποχρέωση ασφάλισης στο Ε.Φ.Κ.Α., βάσει των σχετικών διατάξεων υπαγωγής στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ, οι ρυθμίσεις του άρθρου 20 του ν. 4387/2016, (μείωση 60% της σύνταξης) για την απασχόληση συνταξιούχων έχουν εφαρμογή για όσους συνταξιοδοτούνται από 1-1-2025. Τέλος, όσοι υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης από 1-1-2017 έως και 31-12-2024 ως προς την απασχόληση συνταξιούχων θα ίσχυαν οι προγενέστερες του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 διατάξεις. Εγκ. Φ. 10034/18282/566/20-4-2017. Η ανωτέρω κατηγορία δεν υποχρεούνται και στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών μετά τη συνταξιοδότηση, εφόσον συνεχίζουν τη δραστηριότητά τους για την οποία είχαν πριν τη συνταξιοδότηση υποχρέωση ασφάλισης στον πρώην ΟΓΑ.
α.β. Συνταξιούχοι ΟΓΑ, δεν απαιτείται η διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας για την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης στον ΕΦΚΑ, σε περίπτωση που αυτοί συνεχίζουν τη δραστηριότητά τους για την οποία είχαν υποχρέωση ασφάλισης στον πρώην ΟΓΑ πριν από τη συνταξιοδότησής τους, δεδομένου ότι οι ρυθμίσεις του άρθρου 20 του ν.4387/2016, όπως σας έχουμε ήδη γνωρίσει με την αριθ. Φ. 10034/18282/566/20.4.2017 εγκύκλιο του Υπουργείου μας, έχουν εφαρμογή μόνο για όσους θα συνταξιοδοτηθούν από 1-1-2025 και εφεξής.
α.γ. Συνταξιούχοι ΟΓΑ. Υπήρχε υποχρέωση στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών από 1/1/25.
α.δ. Συμπέρασμα. Η σύνταξη θα περικόπτονταν 60% από 1/1/25 και θα καταβάλλονταν και εισφορές.
α.ε. Ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης. Ως ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης λόγω γήρατος για τους ασφαλισμένους του πρώην ΟΓΑ εξακολουθεί να είναι η 1/7 του 67ου έτους της ηλικίας τους
β. Συνταξιούχοι Δημοσίου, ΤΕΒΕ, ΙΚΑ κλπ
β.α. Δεν περικόπτονταν η σύνταξη 60%, αν ήταν συνταξιούχοι πριν 12/5/2016 και είχαν αγροτικό εισόδημα και μέχρι 31/12/24. (Δεν κατέβαλλαν εισφορές)
β.β. Δεν περικόπτονταν η σύνταξη 60% αν ήταν συνταξιούχοι μετά την 12/5/2016 και είχαν από την εφαρμογή του νόμου αγροτικό εισόδημα μέχρι 410,26 Χ12= 4.923,12 και μέχρι 31/12/24. Δεν κατέβαλλαν και εισφορές). Λογίζεται ότι το όριο αυτό, δεν δύναται να θεωρηθεί ως επανένταξη στην αγορά εργασίας του συνταξιούχου, αλλά μόνο ως διατήρηση της αγροτικής περιουσίας του.
β.γ. Από 1/1/25 περικόπτονταν η σύνταξη 60% αν είχαν αγροτικό εισόδημα μεγαλύτερο από 4.923,12 και θα πλήρωναν και εισφορές
(βλ. εγκύκλιο Φ.10043/οικ. /27751/824/16.6.2017, Φ. 10034/18282/566/20-4-2017
την αριθ. Φ.80000/οικ. 29713/779/30.6.2016 , και Σ78/31/1257777/ 24 . 10. 2018)
- Ανακεφαλαίωση το τι ίσχυε με τον νόμο Κατρούγκαλου:
Συνταξιούχοι με αγροτικό εισόδημα:
1.Αγρότες ασφαλισμένοι στο Ο.Γ.Α. ( είτε ήδη συνταξιούχοι, είτε βγουν στην σύνταξη έως την 31/12/2024, Δεν μειώνονταν η σύνταξη, δεν πλήρωναν εισφορές.
2.Συνταξιούχοι, άλλων Ταμείων, Δημοσίου, ΙΚΑ, ΤΕΒΕ κλπ που βγήκαν στην σύνταξη μέχρι την 12.5.2016 και είχαν αγροτικά εισοδήματα, Δεν μειώνονταν η σύνταξη, δεν πλήρωναν εισφορές.
3. Συνταξιούχοι, άλλων Ταμείων, Δημοσίου, ΙΚΑ, ΤΕΒΕ κλπ που βγήκαν στην σύνταξη μέχρι την 12.5.2016 και έχουν αγροτικά εισοδήματα, Δεν μειώνονταν η σύνταξη, ( Υπό την προϋπόθεση ότι το εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα δεν ξεπερνά τα 923,12 ευρώ, δεν πλήρωναν εισφορές ( Υπό την προϋπόθεση ότι το εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα δεν ξεπερνά τα 4.923,12 ευρώ.
Σημείωση: Χρονικό διάστημα πριν του νόμου Κατρούγκαλου. Όπως είναι γνωστό, οι συνταξιούχοι που ήταν ασφαλισμένοι κατά το μεγαλύτερο διάστημα του ασφαλιστικού τους βίου στο Δημόσιο ή τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και συνέχισαν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότησή τους στους ως άνω τομείς καταλαμβάνονταν από τις διατάξεις της παραγράφου 14 του άρθρου 8 του ν.2592/1998, όπως ισχύουν, δηλαδή το ποσό της σύνταξής τους καταβαλλόταν μειωμένο κατά 70%.
- Επίλογος
Ο Νέος νόμος Ν.4670/20 δεν μπορεί να προβλέψει και να επιλύσει από την αρχή όλες τις λεπτομέρειες και τα επί μέρους θέματα. Αναμένονται αναλυτικές οδηγίες για πολλά επί μέρους ζητήματα, όπως και για τους συνταξιούχους που έχουν αγροτικά εισοδήματα, αν θα επιβαρυνθούν με εισφορές ή όχι, οι οποίες μάλιστα άργησαν να εκδοθούν. Σε κάθε περίπτωση σε αναμονή και κρατάμε επιφύλαξη μήπως κάποια θέματα ερμηνευτούν διαφορετικά.
Ο Κορωνοϊός θα επηρεάσει μάλλον και την έκδοση των εγκυκλίων;
Eumilos.
