Λίπανση σιτηρών

Βασικές αρχές

Ο σωστός χειρισμός της λίπανσης στα χειμερινά  σιτηρά συμβάλει στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της αξιοποίησης των θρεπτικών στοιχείων. Δηλαδή στην εξασφάλιση της μεγίστης δυνατής απόδοσης με την εφαρμογή της  ελαχίστης δυνατής λίπανσης.

Στο παρακάτω άρθρο θα αναπτυχτούν οι ανάγκες των χειμερινών σιτηρών σε θρεπτικά στοιχειά, η εποχή λίπανσης ο τρόπος λίπανσης καθώς και τα ειδή λιπάσματος που χρησιμοποιούνται καθώς και ενδεικτικά προγράμματα λίπανσης.

ΛΙΠΑΝΣΗ ΣΚΛΗΡΟΥ ΣΙΤΑΡΙΟΥ

Οι σύγχρονες ποικιλίες σκληρού σίτου χαρακτηρίζονται από υψηλό δυναμικό παράγωγης, για την εκδήλωση του οποίου απαιτούνται ευνοϊκές εδαφοκλιματικες συνθήκες καθώς και κατάλληλος συνδυασμός διαθεσιμότητας θρεπτικών στοιχείων. Ωστόσο μια λίπανση για να είναι αποτελεσματική πρέπει να γίνεται στο κατάλληλο χρόνο και κάτω από συνθήκες που εξασφαλίζου τη μεγίστη δυνατή αξιοποίηση της από τα φυτά. Για να καθοριστεί η ποσότητα ο χρόνος και ο τύπος λίπανσης πρέπει να συνεκτιμηθούν και άλλοι παράγοντες όπως ο γενότυπος, το έδαφος ,η προηγούμενη καλλιέργεια στον αγρό, η υγρασία καθώς και οι επιδιωκόμενες αποδόσεις σε συνδυασμό με την άριστη ποιότητα του προϊόντος. Μέλημα μας είναι ο σωστός συνδυασμός των παραπάνω για την αύξηση των αποδόσεων της παράγωγης και της ποιότητας συμβάλλοντας συγχρόνως στη μείωση του κόστους παράγωγης και των πιθανών επιπτώσεων στο περιβάλλον.

Ρόλος των ανόργανων θρεπτικών στοιχείων

Άζωτο είναι το κυρίαρχο θρεπτικό στοιχειό στη λίπανση των σιτηρών αφού είναι απαραίτητο για την επίτευξη υψηλών αποδόσεων αλλά και για την αυξημένη περιεκτικότητα των κόκκων σε πρωτεΐνη η όποια αποτελεί χαρακτηριστικό υψηλής ποιότητας. Η συμβολή του αζώτου στην επίτευξη υψηλών αποδόσεων αποδίδεται στην αύξηση των σταχυών ανά μονάδα επιφάνειας του αριθμού των κόκκων ανά στάχυ και του ειδικού βάρους των κόκκων.

Φώσφορος βοήθα  στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και την καλή κατανομή στο έδαφος, αυξάνει την αντοχή σε αντιξοότητες του περιβάλλοντος ιδιαίτερα κατά τους πρώτα σταδία ανάπτυξης και γενικά βοήθα στη καλή υγεία και ευρωστία των φυτών. Επιπρόσθετα βοήθα το φυτό να επιβιώνει στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα και το βοήθα να μην πλαγιάζει.

Κάλιο συμμετέχει στη μεταφορά των προϊόντων φωτοσύνθεσης, αυξάνει την αντοχή των φυτών σε αντιξοότητες του περιβάλλοντος(ξηρασία, αλατόμητα) συμπεριλαμβάνοντας πολλές μυκητολογικές και βακτηριολογικές προσβολές.

Θείο είναι σημαντικό στοιχειό για το σχηματισμό πρωτεϊνών υψηλής άξιας και αυξάνει την αποτελεσματικότητα των αζωτούχων λιπασμάτων.

Ασβέστιο λειτουργεί ως μέσο στη  εξουδετέρωση των οργανικών οξέων και ενισχύει τη μεταφορά των υδατανθράκων και βοήθα στην απορρόφηση του αζώτου.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΛΙΠΑΝΣΗΣ

Εφαρμόζουμε  βασική λίπανση κατά τη σπορά σε βάθος λίγο μεγαλύτερο από το βάθος σποράς. Χορηγούμαι το  (25%) περίπου του συνολικού αζώτου σε μορφή αμμωνίας η ουρίας και ολόκληρο το ποσοστό φώσφορου και καλίου.

Η επιφανειακή λίπανση  σε μια η δυο δόσεις, κατά το αδέλφωμα και μετά με ομοιόμορφη διασπορά του λιπάσματος όπου σε αυτή τη λίπανση χορηγείται το υπόλοιπου του αζώτου σε ν νιτρική μορφή.

Πως επέρχεται το άριστο αποτέλεσμα στην επιφανειακή λίπανση;

Μπορεί στο μαλακό σιτάρι η επιφανειακή λίπανση με άζωτο να μην έχει ιδιαίτερη σημασία εάν γίνει σε μια η δυο δόσεις στο σκληρό σιτάρι για ένα άριστο αποτέλεσμα πρέπει να εφαρμόζουμε επιφανειακή λίπανση σε δυο δόσεις με την πρώτη δόση να εφαρμόζεται στο αδέλφωμα και η δεύτερη δόση πριν το ξεστάχυασμα.

Κατά τη πρώτη δόση επιφανειακής λίπανσης χρησιμοποιούμαι  λιπάσματα αργής αποδέσμευσης για δυο λογούς πρώτον να αποφύγουμε το κίνδυνο έκκλησης από την πιθανότητα πολλών βροχοπτώσεων και δεύτερον για να μπορεί το φυτό να έχει στη διάθεση του συνεχώς άζωτο. (τύπος λιπάσματος 46-0-0 η 40-0-0). Αξίζει να σημειώσουμε πως ρίχνουμε λιπάσματα αργής αποδέσμευσης γιατί θέλουμε να ξεσοκαρουμε τα φυτά μας από ένα ενδεχόμενο χειμερινό στρες να βοηθήσουμε το ριζικό σύστημα του να αναπτυχτεί καλυτέρα αλλά δεν θέλουμε να του δώσουμε απότομα ύψος. Στη πρώτη επιφανειακή λίπανση χρησιμοποιούμε το 50% του συνολικού αζώτου από το τέλος του αδελφώματος έως τη αρχή του καλαμώματος.

Κατά τη δεύτερη επιφανειακή λίπανση χρησιμοποιούμε λιπάσματα ταχείας αποδέσμευσης όπως νιτρική αμμώνια (33,5-0-0) η (34,5-0-0) κυρίως γιατί έχουμε αποφύγει την έκπλυση προς τα κατώτερα στρώματα για να δώσουμε ύψος και ζωντάνια στα φυτά και για να έχει το άμεσα διαθέσιμο άζωτο στα μεγάλα φόρτια. Γίνεται από το καλάμωμα μέχρι και την άνθιση. Το ποσοστό αζώτου που ρίχνουμε ανέρχεται στο υπόλοιπο 25%.

Ανάγκες θρεπτικών στοιχείων για το σκληρό σιτάρι – (κιλά ανά στρέμμα)

Άζωτο (Ν)      Φώσφορος(Ρ2Ο5)    Κάλιο(Κ20)

8-18                            4-6                            0-4

Αναμενόμενη απόδοση και ανάγκες σε άζωτο.

Κιλά ανά στρέμμα – Άζωτο μον ανά στρέμμα
300 – 9
400 – 12
500 – 15
600 και άνω – 18
Σχολιασμός

Αντιλαμβανόμαστε από τον παραπάνω πινάκα πως όσο ένα χωράφι πάει για υπερπαραγωγή τόσο περισσότερο ανάγκη σε άζωτο έχει.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Η υπερβολική χρήση αζώτου σε συνάρτηση με ένα δυνατό χωράφι και έντονες βροχοπτώσεις μπορούν να οδηγήσουν σε πλάγιασμα των σιτηρών.

Πιθανά υπολείμματα αζώτου στο χωράφι από προηγούμενη καλλιέργεια.

Καλλιέργεια – Μονάδες ανά στρέμμα

Βιομηχανική ντομάτα – 5
Βαμβάκι – 5
τεύτλα – 5
Μηδικη,ψυχανθη – 8
Καλαμπόκι – 2

ΓΟΥΣΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ – ΓΕΩΠΟΝΟΣ Π.Ε